فهم فضای عبادی در دیالکتیک سوژه و آبژه (برای تدوین فرضیه ی خوانشی معماری ایران)

تعریف فضا و سپس ادراک۵ مفاهیم مرتبط با آن را می توان یکی از مباحث مطرح در تمامی علوم دانست. فضا در متون مختلف و بر اساس رویکردهای علمی مولفین آن، به شیوه هایی متفاوتی تعریف گشته است. از ایرانیان و یونانیان باستان تا فلاسفه مدرن و پست مدرن، هر کدام به گونه ای سعی در تدوین نظریه ای در باب فضا داشته اند. دراین پژوهش هدف از ارائه ی مطالبی در باب فضا، ر سیدن به تعریفی در ست از فضای عبادی ا ست. با استناد به تاریخ معماری و شهرسازی، دانسته شده است که اماکن عبادی - نیایشی، بیشترین اهمیت و فراوانی را در مطالعه ی مدنیت و ادیان متفاوت آدمی تا کنون داشته اند . فضا و مکان را می توان واژگانی پر کاربرد در تدوین مطالعات معماری و شهر سازی دانست؛ این دو در ارتباطی نزدیک در ادبیات نو شتاری و گفتاری معماری ح ضور دارند. لیکن دارای بار فکری و خاستگاه های متفاوتی هستند و این مهم در تدوین فرضیه ی خوانشی معماری ایران نقش به سزایی را ایفا می کند. در این پژوهش از درآیگاه زمان و مکان برای رسیدن به تعریف فضا ا ستفاده شده ا ست و در تشریح این سه ماهیت مو ضوع فضای عبادی در دیالکتیک انسان و بنا تشریح شده است. چهاچوب کلی تحقیق بر اساس روش کیفی تدوین گشته ا ست. و یافته های تحقیق بر ا ساس مطالعات میدانی در شهر تهران به عنوان نمونه ی مورد مطالعه و با استفاده از نظریه ی برخاسته از داده مورد پژوهش قرار گرفته است.

Keywords:

فضا , مکان , زمان , انسان , فضای عبادی , مکان عبادی