هزلیات سنایی در بستر مناسبات سیاسی و اجتماعی در حدیقه الحقیقه

بخشی از اشعار سنایی هزل و هجو است که در آن، گروه های مختلف اجتماعی سرزنش شده است. این بخش از اشعار وی گاهی از دایره ی ادب و نزاکت خارج می شود و با هنجار شکنی هدفی را دنبال می کند. این پژوهش به روش توصیفی و تحلیلی، بستر ها، علل و عوامل رویکرد سنایی به این نوع شعر را بررسی و با ارایه ی شواهد و مستندات از آثار وی، ادعای تعلیمی بودن نوع ادبی هزل و میزان رسیدن به هدف را تحلیل می کند. با توجه به اینکه سنایی شاعری متشرع و مقید به اصول اخلاقی بود، بکارگیری واژگان، مفاهیم و حکایات خلاف مبادی ادب باید توجیحی داشته باشد. یافته های پژوهش نشان می دهد که اوضاع سیاسی، اجتماعی، اخلاقی جامعه سنایی را به هزل گویی واداشته است تا در قالب هزل، کج اندیشی ها و کاستی ها، خطاهای فردی، اجتماعی ، اخلاقی و ابن الوقت بودن مردم را آشکار کند و تذکر دهد. در برخی از این هزل ها همانند هزل شاعران سیم پرست، صوفیان و علمای مکار و فرصت طلب، از جهت آشکار ساختن زوایای تاریک اعمال آنان، می توان تعلیمی بودن هزل پذیرفت. واژگان کلیدی : سنایی، حدیقه الحقیقه، هزل تعلیم ، اوضاع سیاسی اجتماعی

Keywords:

سنایی , حدیقه الحقیقه , هزل تعلیم , اوضاع سیاسی اجتماعی