بررسی الگوهای رفتاری استعمال دخانیات در جوانان سیگاری شهر تبریز

زمینه و هدف: مصرف سیگار یکی از معضلات بهداشتی جامعه امروزی و دومین عامل مرگ ومیر قابل پیشگیری در سطح جهان می باشد. چنین رفتاری یکی از عوامل خطر مهم و افزایش دهنده بار بیماری، ناتوانی و مرگ ومیر در دنیا بشمار می رود. بنابراین این مطالعه با هدف بررسی الگوهای رفتاری استعمال دخانیات انجام گرفت. روش:این مطالعه مقطعی بر روی ۳۸۷ فرد سیگاری ۱۸-۳۰ ساله ساکن شهر تبریز انجام شد نمونه ها بصورت تصادفی و در صورت لزوم به روش گلوله برفی انتخاب شدند. داده ها از طریق پرسشنامه و ارائه پیام های تصویری هشدار دهنده بهداشتی جمع آوری گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای آماری SPSS ورژن ۲۳ وآمار توصیفی تحلیلی صورت پذیرفت. یافته ها: طبق نتایج مطالعه % ۶۶/۴ شرکت کنندگان مرد و % ۳۳/۶ زن بودند. % ۲۹/۵ متاهل و ۷۰%/۵ مجرد بودند. اکثر افراد سیگاری سابقه مصرف قلیان (% ۷۹/۸) و سابقه مصرف الکل (% ۵۳/۵) داشتند. حدود % ۴۹ شرکت کنندگان سیگاری بیان کردند که حداقل یکی از اعضای خانواده آنها سیگار مصرف می کند. اکثر شرکت کنندگان اولین یشنهاد دهنده برای مصرف سیگار را دوستانشان اعلام کردند .(% ۶۷/۲) بین تعداد نخ سیگار مصرفی و وابستگی ذهنی به سیگار ارتباط آماری معنی داری مشاهده شد .(p-value< ۰/۰۰۵) پیام های هشدار دهنده بهداشتی منجر به افزایش آگاهی و توجه بیشتر به پیام هاشد بطوریکه % ۵۸/۴ افراد با دیدن تصاویر هشدار دهنده بیان کردند که انگیزه بیشتری برای ترک سیگار دارند.نتیجه گیری: از آنجائیکه اکثر جوانان و نوجوانان الگوهای رفتاری و نقش پذیری خود را از اعضای خانواده و دوستان همسن خود کسب می کنند. بنابراین باید در طراحی برنامه های آموزشی و پیام های بهداشتی به محتوای پیام ها و گروه های سنی مختلف توجه شود. برای پیام های هشدار دهنده ای که موجب تحریک حس ترس و ایجاد انگیزه برای اتخاذ رفتارهای پیشگیرانه می شود برنامه ریزی شود.

Keywords:

سیگار کشیدن , وابستگی ذهنی , پیام های هشدار دهنده بهداشتی , جوانان