ارزیابی اثر تغییرات زمانی دما، بارش و برداشت آب بر منابع آب زیرزمینی حوزه مهرگرد سمیرم

      منطقه مهرگرد سمیرم چند سالی است که با مشکل کمبود آب مواجه است. بروز خشک سالی در سال های اخیر کاهش منابع آب را به دنبال داشته و دلایل مختلفی از تغییر اقلیم تا افزایش مصارف برای کاهش منابع آب طرح شده است. هدف از این پژوهش بررسی روند تغییرات دما و بارش و اثر احتمالی آن بر منابع آب زیرزمینی بوده است. بدین منظور آزمون من- کندال بر روی داده های اقلیمی ۵ ایستگاه منتخب در طول یک دوره آماری ۲۸ ساله و  آمار سطح آب زیرزمینی ۳۳ حلقه چاه مشاهداتی اعمال گردید. اثر تغییرات زمانی دما و بارش بر منابع آب، با استفاده از برقراری رابطه همبستگی بین فراسنج های اقلیمی، شاخص خشکسالی SPI و آمار منابع آب مشخص گردیده است. نتایج این پژوهش نشان داد که دمای متوسط ماهانه در منطقه مهرگرد روند افزایشی بیشتری به خصوص در فصل زمستان داشته که می تواند تغییر نوع بارش و ذوب زود هنگام برف را به دنبال داشته باشد. بارش در بیشتر ماه ها (به جز موارد کاهش بارش مشاهده شده در دی ماه و اسفندماه )، فاقد روند معنی دار بوده است. منابع آب زیرزمینی تقریبا در تمامی ماه های سال دارای روند کاهشی معنی دار بود ه اند. بررسی ارتباط بین فراسنج های بارش با منابع آب منطقه نشان داد فراسنج بارش با تاخیر ۶ ماهه بر روی منابع آب زیرزمینی تاثیر نموده است. تاثیر دوره های خشک و تر بر وضعیت سطح آب زیر زمینی کاملا مشهود و با شروع دوره خشک سالی از سال ۱۳۸۷، سطح آب زیرزمینی دشت با افت سالانه مواجه شده و هرچند با شدت و ضعف خشک سالی در سال های بعد این سطح دارای نوسان بوده لیکن روند کلی سطح آب زیرزمینی در دشت مهرگرد، روند کاهش ارتفاع سطح آب بوده است.   

Keywords:

Climate Change , Trend , Water Resources , Mann–Kendall , Mehrgerd , تغییر اقلیم , روند , منابع آب , من-کندال , مهرگرد