بررسی نقش گسل های مهم و عمده محدوده دشت یزد- اردکان و تاثیر آن در کمیت آبهای زیر زمینی دشت

منطقه مورد مطالعه جزئی از حوضه آبریز کویر سیاه کوه بود و ما بین طول های شرقی ۵۳ درجه و ۳۱ دقیقه (شمالی غربی) تا ۵۴ در جه و ۴۵ دقیقه جنوب شرقی و عرض های شمالی ۳۳ درجه و ۳ دقیقه (شمال غربی) تا ۳۱ درجه و ۳۰ دقیقه (جنوب شرقی) قرار گرفته است. وسعت حوضه آبریز دشت یزد اردکان که در منابع دیگر از ۲۸۰۰۰ کیلومتر مربع تا ۱۵۹۵۰ کیلومتر
مربع ذکر شده است در محاسبات ما بر روی ۵ قطعه از نقشه های ۱:۲۵۰۰۰۰ زمین شناسی استان یزد (شامل یزد، اردکان، نائین، کویر درانجیر و آباده) در حدود ۱۶۵۰۰ کیلومتر مربع حساب شده است از این مساحت حدود ۸۰ درصد اراضی با شیب کمتر از ۱۵ درصد، دشت ها و پدیمنت ها را تشکیل می دهد و اراضی با شیب بیشتر از ۱۵ درصد (تپه ها و کوه ها) مساحتی حدود ۲۰ درصد از کل حوضه را در بر می گیرند. وجود منابع آبی زیر زمینی مناسب در گذشته باعث جذب جمعیت در این منطقه گردیده است. هرچند که با افزایش جمعیت و بهره برداری بی رویه از آب های زیرزمینی انتقال آب از سرچشمه های زاگرس الزامی گردید. جمعیت دشت یزد اردکان بیش از ۳۴ جمعیت استان را در بر می گیرد و اکثر فعالیتهای کشاورزی و صنعتی استان در این محدوده قرار دارد. بنابر آمار ۵۱ ساله (از ۱۹۵۲ تا ۲۰۰۳ ) دمای میانگین شهر یزد، به عنوان مهم ترین شهر این ناحیه در حدود ۱۹/۱۸ درجه سلسیوس بوده است که در ۲۰ سال اخیر رو به افزایش بوده و به بیش از میانگین ۲۰ درجه رسیده است. میانگین بارش ۵۱ ساله دوره فوق در شهر یزد حدود ۶۱/۵ میلی متر در سال بوده است که در کل حوزه با توجه به ریزش بالای ۳۰۰ میلی متر در ارتفاعات بالای ۲۰۰۰ متر به میانگین حدود ۱۵۰ میلی متر برای کل دشت و حوضه آبریز آن می رسد به دلیل قلت نزولات جوی، جریان دائمی سطحی در
منطقه وجود نداشته و تنها منبع آب قابل استحصال برای مصارف مختلف شرب و صنعت و کشاورزی منابع آب زیرزمینی می باشد این منابع نیز در اثر بهره برداریهای بی رویه بویژه در محور اصلی دشت یزد اردکان و در چند دهه اخیر، با کسری مداوم بیلان مواجه بوده و سطح آب زیرزمینی بطور مستمر در حال افت می باشد و منطقه را با بحران بزرگ آب زیرزمینی روبرو ساخته است. از طرفی می دانیم که منشاء منابع آب زیرزمینی نزولات جوی است که عمدتا در نواحی مرتفع ریزش می نماید، لذا بررسی چگونگی انتقال آب حاصل از ریزش های فوق به سوی دشت و تغذیه منابع آبرفتی از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. در این پژوهش سعی شده است تا گسلهای مهم و وابسته به آنها که دارای اهمیت خاصی بوده و نقش بسزایی در امر انتقال آب حاصل از نزولات جوی از ارتفاعات به سمت دشت یزد اردکان را بعهده دارند مورد بررسی قرار گیرند