ایرادهای ارسطو به ایده های افلاطونی

ارسطو در جای جای آثارش از «مابعدالطبیعه» تا «طبیعیات» و «در آسمان» و «کون و فساد»، هر جا می خواهد درمورد موضوعی اظهار نظر کند، با پیش کشیدن افلاطون و دیگر فلاسفه پیش از خود، سعی می کند ایرادهای افکار ایشان را در آن موضوع خاص مطرح کند. شروع از نقد روش مخصوص ارسطو در فلسفه است. به ویژه در مابعدالطبیعه که به قول خود او دانش پرداختن به «موجود بماهو موجود» است و مباحث مربوط به هستی و چیستی موجودات عالم هستی در آنجا مطرح است، ارسطو ابتدا باید آراء مشهور زمان خود و از همه مشهورتر و دست و پاگیرتر «نظریه ایده های افلاطون» را مورد مداقه و نقد قرار دهد. نزاع ارسطو با نظریه ایده های افلاطون از زمان حضورش در آکادمی و دوران دانشجویی او آغاز شد. رساله کوچک «درباره ایده ها» ( peri ideon) نوشته همان دوران است. ما در این مقاله سعی کرده ایم با طبقه-بندی ایرادهای ارسطو به ایده های افلاطون و با برشماری یک به یک و موضوعی آنها ماهیت و شدت این انتقادها را نشان دهیم. در این راه سعی شده بیطرفانه و بدون نتیجه گیری یا داوری خاص، تنها به تحلیل و برشماری ایرادها پرداخته شود که این خود پژوهش مناسبی است.

Keywords:

ایراد , ایده , نظام افلاطونی , کلیات , علت , مفارقت , غایت , الگو , علت نمونه ای , اوسیا(جوهر) , مبدا