تحلیل زمانی رگبارهای شرق دریاچه ارومیه با روش منحنی های هاف

در این مطالعه، با استفاده از ۴۱۸ رگبار بارش در ۴ ایستگاه درشرق دریاچه ارومیه، منحنی های هاف رسم شد. رویدادهای منتخب براساس مدت دوام رگبار به چهار کلاس به شرح ۱- صفر تا دو ، ۲- دو تا شش، ۳- شش تا دوازده و ۴- بیش از دوازده ساعت دسته بندی شدند. منحنی های هر دسته به ازای احتمالات ۱۰%، ۲۰% ،.... و ۹۰% رسم گردید. این کار برای کل رویدادها در یک کلاس منفرد نیز تهیه شد. سه شاخص جدید شامل S، I و Q تعریف شد. هیتوگراف رگبار طرح از اطلاعات کل رویدادها در یک کلاس مجزا برای هر ایستگاه با استفاده از منحنی هاف ۵۰ و ۹۰ درصد به دست آمد. مدل ریاضی منحنی های هاف در فرم لاجستیک بسط و پارامترهای آن به دست آمد. نتایج نشان داد که در کلاس بارشی ۲-۰ ساعت، به جز ایستگاه سراب که بارش-های آن از نوع چارک اولی می باشد، سایر ایستگاه ها چارک دومی هستند. برای کلاس بارشی ۶-۲ ساعت، سراب و هریس چارک اولی و تبریز و ملکان به ترتیب، چارک دومی و سومی هستند. برای رگبارهای با دوام (۱۲-۶) ساعت، بجز سراب که چارک اولی است، بقیه ایستگاه ها چارک سومی می باشند. در کلاس بارشی بیش از ۱۲ ساعت، ایستگاه های تبریز و سراب چارک اولی و هریس چارک دومی است. نتایج نشان داد که فاصله قائم منحنی های هاف ۵۰% و ۹۰% با ارتقاء نوع چارک در همه ایستگاه ها کوتاه تر می شود (S>I>Q). بر اساس نتایج مدل لاجستیک قادر به برازش خیلی خوب رگبارها در ایستگاه های منتخب می باشد، طوریکه ضریب همبستگی بین مشاهدات و مدل بین ۹۷۹/۰ و ۹۹۸/۰ حاصل شد.

Keywords:

رگبار , حوضه دریاچه ارومیه , مدل لاجستیک , منحنی هاف