بررسی پتانسیل و اولویت بندی تیپ های گیاهی شهرستان تبریز از دیدگاه غنای گونه ای برای کاربری زنبورداری

تعیین شایستگی مرتع برای کاربری­ های مختلف یکی از اهداف مدیریت اصولی منابع طبیعی بوده و ضامن توسعه پایدار است. بنابراین، هدف این تحقیق، مطالعه شایستگی تیپ­ های مختلف گیاهی موجود در مراتع منطقه تبریز برای زنبورداری می باشد. بدین ­منظور با استفاده از نقشه­ تیپ­ های گیاهی منطقه و نیز مطالعات مرتبط، جذابیت گیاهان تعیین و تعداد گونه ­های جذاب برای تیپ ­ها مشخص گردیدو سپس نقشه نهایی طبقه ­بندی پتانسیل تیپ­ ها از نظر کاربری زنبورداری و زنبورپذیری تهیه شد. نتایج نشان ­داد که تعداد ۲۵۰ گونه جذاب برای زنبور عسل در منطقه وجود دارد و بیش ­ترین گونه از لحاظ جذابیت برای گرده­زایی و شهدزایی مربوط به تیپ Bromus tomentollus،Astragalus chrysostachys Acantholimon bracteatum با تعداد ۶۸ گونه می باشد.تیپ­­ های Aeluropus littoralisو Halocnemum strabilaceum فاقد گونه ­های جذاب برای زنبورعسل می ­باشد. شوری خاک در قسمت ها و شوره­زارهای اطراف دریاچه ارومیه سبب کاهش پتانسیل تیپ­ های موجود در این مناطق شده است. با توجه به نتایج این پژوهش، در حدود ۷۷ درصد از مساحت مراتع منطقه (۵۵۰۸۷۳ هکتار)، قابلیت متوسط و بالا جهت پرورش زنبورعسل را دارد. بنابراین اکثر سطح منطقه مورد مطالعه از لحاظ پتانسیل زنبورداری و دارا بودن گیاهان جذاب زنبور عسل دارای طبقه متوسط (S۲)هستند. با توجه به نتایج حدود ۷۷ درصد از مراتع منطقه دارای پتانسیل متوسط به بالا برای زنبورداری بوده که با رعایت اصول می ­توان جهت زنبورداری اقدام و ضمن کسب درآمد، با کاهش فشار چرای دام به احیاء مرتع کمک کرد که درنهایت زمینه ساز مدیریت اصولی و صحیح مراتع منطقه، حفاظت خاک و آب و افزایش پوشش گیاهی منطقه می ­شود.

Keywords:

شایستگی مرتع , زنبورداری , تیپ های گیاهی , تبریز