بررسی فاکتور های موثر بر آشیان بوم شناختی فضایی و زمانی خرس قهوه ای (Ursus arctos syriacus) در حاشیه جنوبی دامنه توزیع آن در استان فارس

   انتخاب منابع زیستگاهی مورد استفاده توسط گونه هایی که در حاشیه دامنه توزیع خود قرار دارند از اهمیت ویژه ای در بوم شناسی برخوردار است. استان فارس دارای جنوبی ترین دامنه توزیع خرس قهوه ای در ایران و دنیا می باشد و منطقه کوه خم در شهرستان ارسنجان یکی از مهم­ ترین زیستگاه های خرس قهوه ای در این استان است. هدف ازاین مطالعه بررسی عوامل موثر بر انتخاب منابع زیستگاهی جمعیت محلی خرس قهوه ای در حاشیه شمالی پارک ملی دریاچه بختگان و مقایسه پهنای آشیان بوم شناختی آن با سایر جمعیت ها در دیگر زیستگاه ها ی استان فارس است. براساس مفهوم آشیان بوم شناختی گرینلی، به­ منظور بررسی عوامل موثر بر پراکنش این گونه از ۱۷۵ نمایه حضور در نرم افزار ۱۰Arc GISاستفاده شد. لایه های اطلاعاتی به­ کار برده شده به­ عنوان فاکتور های موثر بر آشیان بوم شناختی گونه شامل نقشه های طبقات شیب، جهت، ارتفاع و کاربری اراضی است. در منطقه کوه خم پهنای آشیان بوم شناختی فضایی با استفاده از معیار شانون-وینر و معیار اسمیت (FT) به­ ترتیب برابر با ۰/۷۲ و (۰/۸۵- ۰/۵۵) ۰/۷۱ به­ دست آمده است و برای سایر زیستگاه ها در استان فارس به ترتیب ۰/۷۹ و (۰/۸۹- ۰/۶۸) ۰/۸۰ محاسبه گردیده است. برای تعیین معنی دار بودن اختلاف بین انتخاب منابع زیستگاهی کوه خم با سایر زیستگاه ها در استان فارس از آزمون t استفاده شد که نشان داد بین این دو گروه اختلاف معنی داری وجود ندارد (p=۰/۴۸۷). گرچه تفاوت معنی­ داری در متغیر زیست محیطی درصد شیب زیستگاه نشان داده شد، اما استفاده خرس قهوه ای از منابع زیست محیطی نقاط مختلف استان فارس تقریبا یکسان است.

Keywords:

منابع زیست محیطی , خرس قهوه ای , آشیان بوم شناختی , GIS , استان فارس