مقاله علمی: تاثیر استفاده توام از حمام فرمالین - متیلن بلو به عنوان ضدعفونی رایج بر شاخص های خون شناسی و تنش در گربه ماهی زینتی پنگوسی (Pangasius hypophthalmus)

کنترل بیماری های ماهیان زینتی می تواند باعث کاهش هزینه درمان و افزایش رشد و سلامت شود. یکی از روش های کنترل بیماری ها استفاده از محلول های ضدعفونی مانند فرمالین و متیلن بلو به صورت حمام است. در این مطالعه ۶۰ قطعه ماهی پنگوسی  (Pangasius hypophthalmus) به طور تصادفی انتخاب شد. ماهیان در دو تیمار شامل تیمار شاهد و تیمار فرمالین - متیلن بلو هرکدام در سه تکرار، هر تکرار شامل ۱۰ قطعه ماهی تقسیم شدند. میانگین وزن ماهیان ۶۷/۱۲±۲/۸۳ گرم بود. ماهیان تیمار محلول ضدعفونی کننده به طور همزمان با فرمالین (۵ ppm) و متیلن بلو (۴ ppm) به مدت ۷۲ ساعت مواجه شدند و در پایان با خون گیری از ساقه دمی ماهیان برخی شاخص های خون شناسی و همچنین مقادیر گلوکز و کورتیزول پلاسما به عنوان شاخص های تنش مورد سنجش قرار گرفتند. استفاده از این محلول تاثیر معناداری بر شاخص های خون شناسی این ماهیان در پایان این دوره سه روزه نداشت (P>۰.۰۵)، اما مقادیر کورتیزول و گلوکز پلاسما در تیمار فرمالین - متیلن بلو به صورت معناداری بیش از تیمار شاهد بود (P<۰.۰۵). با توجه به نتایج حاصل به نظر می رسد، استفاده از فرمالین- متیلن بلو به صورت توامان اگرچه تغییری در شاخص های خونی گربه ماهی زینتی ایجاد نمی کند، اما منجر به ایجاد تنش در آنها می شود و لذا استفاده مداوم از آن باید با احتیاط صورت گیرد. ارزیابی برخی دیگر از فراسنجه های مرتبط با وضعیت سلامتی ماهیان و نیز بررسی معایب و مزایای سایر ضدعفونی کننده ها، می تواند در انتخاب مناسب ترین ترکیب ضدعفونی کننده در شرایط پرورشی یاری رسان باشد.

Keywords:

Formalin , Methylene blue , Glucose , Cortisol , Pangassius catfish , فرمالین , متیلن بلو , کورتیزول , گلوکز , ماهی پنگوسی