تاثیر معنویت و عرفان در اقتصاد شیعیان عراق در نیمه اول قرن سوم هجری

وضعیت اقتصادی شیعیان در دوران ائمه با وجود زمین­های زراعی ینبع که در دست آن­ها وجود داشت و پر آب بودن دو رود دجله و فرات برای کشاورزان در عراق و مالیات­هایی شامل خمس، زکات و غیره را که مسلمانان پرداخت می­کردند، قابل اهمیت و بررسی است. همچنین واقفان نیز با انگیزه­های معنوی، الهی و عرفانی مانند مقابله با مسائل نفسانی، طی کردن مراتب روحانی، خدمت به خلق خدا صرفا برای قرب الهی به وقف می­پرداختند که در امر اقتصادی تاثیرگذار بود. نویسنده در این مقاله که به روش توصیفی – تحلیلی صورت گرفته است به ارزیابی عوامل موثر بر اقتصاد شیعیان در عراق پرداخته است و به این نتیجه رسیده است که بی شک تشکیل حکومت الهی که انسان را به تمام اهداف مورد نظر برساند، فقط از طریق پیشوایان معصوم امکان پذیر است، زیرا حکومت های انسانی، همیشه در مسیر منافع مادی افراد یا گروه های خاص سیر کرده اند.لذا حکومت اسلامی از مهمترین مسائلی است که مسلمانان با آن سر و کار دارند و قسمتی از پایه های این حکومت بر مسائل اقتصادی نهاده شده است. چرا که نخستین شرط استقلال یک تشکیلات، استقلال اقتصادی است و این مطلب از طریق «زکات»، «خمس»، «انفال»، «خراج» در جهان تشیع به خوبی پیاده شده است.

Keywords:

تکاپوهای مالی , عرفان , اقتصاد , عراق , شیعیان