سیر تطور و مبانی قاعده کلام الاقران در دانش مصطلح الحدیث

یکی از مباحث اساسی علم مصطلح الحدیث، ضوابط جرح و تعدیل راویان است هتب بترای ایترای میراث حدیث از اهاذیب و مجعولات وضع شده اس . جرح و تعدیل روات حدیث، بر اایه تضعیفات یا توثیقات محدثان دوره نخستین اسلام شکل گرفتب و بیانگر شرح حال، نقتا ضتعو و تورت راویتان اس . اما زمانی مشکل آغاز شد هب هسانی هب مسئول معرفی اشخاص غیر ابل اعتماد در نقل حتدیث بودند، خود دچار اختلافات شخصی و مذهبی شدند و شروع بب انتقاد و تضعیو یکدیگر هردنتد هتب در شهرت دارد؛ یعنی سخنانی هب علمای هم عصر و هم رتبب، علیب » هلام الا ران « علم مصطلح الحدیث بب هم ابراز هرده اند. اما بب مرور زمان و با توجب بب فزونی این اختلافات و تضعیفات، هب می توانس ستبب بی اعتمادی مسلمانان بب احادیث یا محدثان گردد، حدیث شناسان با استناد بب دلایل شرعی و عرفی و سخنان علمای سلو، بب تاسیس اعده ای مهم در علم مصطلح الحتدیث ا تدام هردنتد هتب در میتان عالمان متاخر، همواره مورد بحث و نظر بوده اس . بنا بب مفاد این اعده، نسل هتای بعتدی نبایتد بتب سخنان تند و غیرمنصفانه علمایی هب در یک عصر زندگی می هردند، اعتنا هنند. با ملاحظه آرای علمای ایشین و متاخر، می توان سب مرحله اصلی برای این اعده ترسیم هرد؛ ایشینه اعتده هتب برگرفتتب از هلام محدثان دوره سلو اس ، تدوین اعده هب توسط ابن عبدالبر و ذهبی صورت اذیرف و اصتلاح هاستی های اعده توسط علمای متاخر. مبانی نظری اعده هلام الا ران بر چهار محور اصتلی استتوار اس : بی اعتبار ساختن بستر هلام الا ران، گوشزد نمودن تبعات منفی اعتنا بب هتلام الا تران، اعتبتار بخشیدن بب اجتهادات علمای سلو، و در نهای ، رویکرد اخلا ی بب هلام الا ران. در این مقالب تتلا شده تا علاوه بر ایگیری سیر تطور این اعده، مبانی چهارگانه اعده نیز مورد بحث رار گیرد.

Keywords:

مصطلح الحدیث , هلام الا ران , جرح و تعدیل , اختلاف روات