بررسی عرضه و مصرف گیاهان دارویی در عطاری های شهر شیراز

سابقه و هدف: استان فارس از لحاظ تنوع گونه ای گیاهان دارویی در حد بسیار مطلوبی قرار داشته و وجود عطاری های متعدد و بازار سنتی که محل عرضه گیاهان دارویی و ادویه جات هستند حاکی از توجه و علاقه مردم این دیار به گیاهان دارویی است. شناخت سلیقه و رویکرد جوامع به مصرف گیاهان دارویی می تواند راهنمای خوبی برای برنامه ریزان و سیاست گذاران صنعت دارویی کشور باشد. هدف از این مطالعه، تعیین ویژگی های اجتماعی- اقتصادی، نحوه توزیع و مصرف و نوع گیاهان دارویی در عطاری های شهر شیراز به جهت دستیابی به اطلاعات و بینش عینی از وضعیت مصرف گیاهان دارویی بود. مواد و روش ها: این تحقیق بصورت پیمایشی بر روی ۲۴۷ عطاری واجد شرایط در شهر شیراز انجام گرفت. اطلاعات مربوطه از قیبل وضعیت اجتماعی- اقتصادی فروشندگان و همچنین مشخصات مهم ترین گیاهان موجود در عطاری ها از طریق پرسش نامه از فروشندگان عطاری­ ها به دست آمد. یافته ها: نتایج نشان داد که میانگین سنی افراد مشغول در عطاری حدود ۳۹ سال با سابقه کار حدود ۱۹ سال بوده که تنها حدود ۷ درصد از این افراد تحصیلات مرتبط با گیاهان دارویی دارند. حدود ۵۵ درصد این افراد تحصیلات دانشگاهی دارند و تنها ۲۴ درصد، اطلاعات دارویی خود را از طریق مطالعه کسب کرده اند. بیشترین افراد مراجعه کننده به عطاری ها (۴۸ درصد) از طبقه اقتصادی ضعیف جامعه هستند. بابونه، گل گاو زبان، اسطوخودوس، خاکشیر و دارچین پرفروشترین گیاهان دارویی عرضه شده در عطاری های شیراز هستند. بیشترین علل مراجعه به عطاری ها مشکلات معده، سرماخوردگی، بیماری های اعصاب، چربی و فشارخون بود. بیشتر گیاهان موجود در عطاری ها از خود استان تهیه می شود. نتیجه گیری: بنظر می رسد استفاده از گیاهان دارویی در استان فارس از وضعیت مطلوبی برخوردار می باشد. توصیه می شود برنامه ریزی و سیاست گذاری لازم جهت کشت و کار گیاهان دارویی و همچنین ارائه دوره های آموزشی برای فروشندگان در این استان مدنظر قرار گیرد.

Keywords:

Consumption , Sales , Socio-economic , Traditional medicine , Training , تاریخ دریافت: ویژگی اجتماعی- اقتصادی , طب سنتی , نحوه مصرف , فروش , دوره آموزشی