بازشناسی رویکرد دینی درزمینه اشتغال زنان در ایران: چالش ها، فرصت ها و الزامات سیاستی

اشتغال زنان، همیشه از ابعاد گوناگون مورد بحث بوده است. ایجاد پاردوکس در زمینه اشتغال زنان، اندیشه وران حوزه های اقتصادی، اجتماعی، اخلاقی ودینی را با پرسش هایی روبه رو کرده است. خط استدلال این مقاله این است که ببینیم رویکرد اسلام نسبت به اشتغال زنان چیست؟ موانع و چالش هایفراروی مساله اشتغال زنان دریک جامعه اسلامی کدام است؟ این پژوهش تلاش نموده به روش اسنادی و از نوع مطالعه اکتشافی، با مرور سیستماتیکمطالعات انجام شده دراین زمینه و ملاحظات نظری برگرفته شده از دیدگاه اسلام، به تحلیل وضعیت اقتصادی و معیشتی زنان با تاکید بر انطباق آن برآموزه های اصیل دینی درکشور اسلامی ایران بپردازد که هدف اصلی آن را شکل می دهد. یافته ها نشان داد دین اسلام با اینکه اصل استقلال اقتصادی رابرای زنان قائل شده، یعنی زنان هم مالک کار و تولید خود بوده و هم هیچگونه مسئولیتی در برابر اقتصاد خانواده ندارند، اما درشرایط واگذاری کار بهزنان در اسلام، مصلحت جامعه، خانواده و شرایط و مسائل فردی را هم مدنظر داشته، که این محدودیت هایی را برای کار زنان بوجود می آورد. شواهدجمعیت شناختی نشان میدهد میزان مشارکت اقتصادی زنان از ۹۳ / ۱۲ درصد در سرشماری ۱۳۵۵ به ۱۶ درصد درسرشماری ۱۳۹۵ افزایش یافته که مبین تغییر و تکامل مشارکت زنان دراقتصاد اسلامی، تغییر هویت فردی و اجتماعی آنان است. افزایش تعداد فارغ التحصیلان زن در دوره های آموزش عالی،افزایش اشتغال زنان در بخش های مختلف اقتصادی و افزایش میزان فعالیت زنان در بخش های مدیریتی نسبت به دهه های گذشته حکایت از رشد قابلتوجهی دارد. با این وجود، عدم فرصت و امکانات برابر با مردان دریافتن شغل، سطح دستمزد پایین تر نسبت به مردان و میزان بیکاری زنان به ویژه درسطوح آموزش عالی، وجود برخی محدودیت های اجتماعی و فرهنگی برای اشتغال زنان، طرز تلقی و نگرش نادرست جامعه نسبت به شایستگی زنان درمشاغل مختلف، گسترش نابرابری جنسیتی در دسترسی به منابع و به دنبال آن افزایش آسیب ها به لحاظ عدم آمادگی و پذیرش جامعه از بعد امنیتاجتماعی برای زنان در عرصه فعالیت اقتصادی، از مهمترین دغدغه ها و چالش های اساسی اشتغال زنان در کشور اسلامی ایران است.

Keywords:

دین اسلام , اشتغال زنان , فرصت ها و الزامات سیاستی