تحلیل و ارزیابی ارتباط زیست پذیری محیطی روستاهای ناحیه بلوچستان با میزان برخورداری از امکانات زیرساختی (دهستان دامن؛ شهرستان ایرانشهر)

  هر انسانی فارغ از اینکه در شهر یا روستا زندگی کند، در پی دستیابی به زندگی مطلوب و رضایت­بخش است و طبیعتا برای داشتن زندگی مطلوب، رضایت­بخش و بامعنی، زمینهها و عواملی لازم است که انسان بتواند بر پایه آن آسایش و رفاه درازمدتی را برای خود و اجتماع خود فراهم کند. هدف پژوهش حاضر ارزیابی ارتباط میزان برخورداری از امکانات و خدمات با سطح زیست پذیری روستاهای دهستان دامن شهرستان ایرانشهر در بعد زیست­محیطی می­باشد. روش تحقیق با توجه به ماهیت موضوع، توصیفی- تحلیلی و به لحاظ هدف کاربردی است. داده­های موردنیاز از طریق منابع کتابخانه­ای مراکز علمی و بررسی­های میدانی و پرسشنامه­ای، مصاحبه با مردم و مسئولین محلی گردآوری شد. جامعه آماری پژوهش، روستاهای بالای ۲۰ خانوار دهستان دامن از توابع شهرستان ایرانشهر متشکل از ۱۷روستا می­باشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران ۲۸۷ نفر از مردم عادی تعیین شد و ۱۷ دهیار و بهورز روستاهای انتخاب شده نیز به صورت تمام­­شماری برای گردآوری داده­ها نظرسنجی شد. به منظور رتبه­بندی روستاها به لحاظ برخورداری از امکانات و خدمات از مدل شاخص مرکزیت وزنی و جهت رتبه­بندی روستاها به لحاظ وضعیت شاخص­های زیست­محیطی از مدل ویکور استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد بین برخورداری خدماتی و بالارفتن سطح زیست­پذیری محیطی در روستاهای ایرانشهر رابطه معناداری وجود ندارد. روستاهای پرجمعیتی که طبق نتایج مدل مرکزیت وزنی؛ از نظر خدمات و امکانات سطح برخورداری بالاتری دارند طبق نتایج مدل ویکور در سطح پایینی از زیست­پذیری در بعد محیطی قرار داشتند. بنابراین نمی­توان گفت صرفا با برخوردارکردن روستاها به لحاظ امکانات و خدمات زیرساختی می­توان جذابیت محیطی، سازگاری و سلامتی روستاها را تامین نمود. نتایج به دست آمده دقیقا در مقابل نقطه نظرات اثبات­گراست که معتقدند با برخوردار نمودن و افزایش سطوح خدماتی، می­توان ناهنجاری­ها­ و­ مشکلات محیطی­ و ­زیستی موجود در روستاها را حل نمود.

Keywords:

زیست پذیری , پایداری محیطی , شاخص مرکزیت وزنی و مدل ویکور , دهستان دامن ایرانشهر