بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر میزان سازگاری زناشویی و نگرش های ناکارآمد دانشجویان متاهل

مقدمه: افزایش سازگاری زناشویی همراه با اصلاح نگرش­های ناکارآمد موجب بالا رفتن نشاط و ارضای نیازهای عاطفی-روانی زوجین می­شود. هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر میزان سازگاری زناشویی و نگرش­های ناکارآمد دانشجویان متاهل بود. روش کار: روش پژوهش از نوع آزمایشی و پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل دانشجویان متاهل مراجعه کننده به مراکز مشاوره خصوصی شهر کرمان از آذرماه سال ۱۳۹۷ تا خردادماه سال ۱۳۹۸ بودند. از جامعه مذکور، ۳۰ زوج (۶۰ نفر) به روش نمونه­گیری هدفمند انتخاب شدند و به صورت تصادفی در گروه­های آزمایش و کنترل (هر گروه ۱۵ زوج) قرار گرفتند. گروه آزمایش تحت ۱۲ جلسه ۹۰ دقیقه­ای آموزشی-درمانی درمانی یک بار در هفته  قرار گرفتند ولی در مورد گروه کنترل اقدامی انجام نشد. مقیاس سازگاری زناشویی Spanier (۱۹۷۶) و مقیاس نگرش ناکارآمد Weissman & Beck (۱۹۷۸) قبل و بعد از اجرای درمان به آزمودنیها داده شد. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس به کمک  نرم افزار spss  نسخه ۲۱ تحلیل شدند. سطح معنی­داری، ۰۱/۰ در نظر گرفته شد. یافته­ ها: میانگین و انحراف معیار سازگاری زناشویی در پیش آزمون در گروه آزمایش و کنترل به ترتیب ۳۰/۶±۰۹/۶۱ و ۰۷/۵± ۱۰/۶۰  و در پس آزمون ۲۱/۸±۸۶/۸۶ و ۳۴/۶±۰۹/۶۰ به دست آمد. همچنین میانگین و انحراف معیار در متغیر نگرش­های ناکارآمد در پیش آزمون در گروه آزمایش و کنترل به ترتیب ۹۷/۸± ۱۶/۱۰۴ و ۵۲/۹±۱۵/۱۰۳ و در پس آزمون ۵۰/۷±۱۶/۹۷ و ۸۹/۸±۱۵/۱۰۲ بود. بنابراین در گروه آزمایش نمره کسب شده سازگاری زناشویی در مقایسه با گروه کنترل تفاوت معنادار بود[S۱]  (۰۱/۰ >p[S۲] )، اما در متغیر نگرشهای ناکارآمد تفاوت معنادار نبود (۰۱/۰ >p[S۳] ). نتیجه­ گیری: روش درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد میزان سازگاری زناشویی را افزایش می­دهد و می­توان این تکنیک را برای بهبود روابط دانشجویان متاهل و بالا بردن سطح بهداشت روانی خانواده و جامعه به کار برد. اما جهت بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد به شکل گروهی بر نگرشهای ناکارآمد، نیاز به انجام پژوهشهای بیشتری است.[S۴]     

Keywords:

Married students , Marital adjustment , Dysfunctional attitudes , Acceptance and commitment therapy , دانشجویان متاهل , درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد , سازگاری زناشویی , نگرش های ناکارآمد