بررسی روش های زمین آمار در برآورد برخی از خصوصیات کیفی آب های زیرزمینی، مطالعه موردی: دشت ارسنجان

مدیریت بهینه منابع آبی و حفظ و ارتقای کیفیت آن ها نیازمند وجود اطلاعات در زمینه موقعیت، مقدار و پراکنش عوامل شیمیایی آب در یک منطقه جغرافیایی است. تهیه نقشه های به هنگام تغییرات پارامترهای کیفی آب های زیرزمینی یک منطقه، گام مهمی در مدیریت و بهره برداری صحیح از منابع آب زیرزمینی آن منطقه به شمار می رود. انتخاب و دقت روش های مناسب پهنه بندی و تهیه نقشه تغییرات خصوصیات کیفی آب های زیرزمینی، بستگی به شرایط منطقه و وجود آمار و اطلاعات کافی دارد که انتخاب صحیح آن ها گامی اساسی و مهم در مدیریت منابع آب های زیرزمینی محسوب می شود. هدف از انجام این تحقیق، ارزیابی دقت روش های زمین آمار در برآورد میزان EC (شوری)، NO۳ (نیترات)، pH و TDS (غلظت املاح محلول) آب های زیرزمینی دشت ارسنجان واقع در شمال شرق استان فارس و پهنه بندی آن ها با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی می باشد. بدین منظور، از روش های زمین آمار مانند روش های کریجینگ معمولی (OK)،  کریجینگ ساده (SK) و روش های معین، مانند عکس فاصله (IDW)، تابع شعاعی (RBF)، تخمین گر موضعی (LPI) و تخمین گر عام (GPI) استفاده گردید. نتایج بر اساس معیارهای ریشه دوم میانگین مربع خطا (RMSe) و میانگین خطای مطلق (MAE) پایین تر نشان داد که از بین روش های مختلف میان یابی، روش کریجینگ ساده (SK) برای پارامترهای EC (۷۲۴.۸ =RMSe و ۵۱۳.۴۱ =MAE) و TDS (۴۶۳.۵ = RMSe  و ۳۲۸.۵۸= MAE) و روش کریجینگ معمولی (OK) برای پارامترهای pH (۰.۱۹۷ = RMSe و ۰.۱۳۹= MAE) وNO۳ (۷.۹۲۳ = RMSe و ۶.۲۹ = MAE)  برای مطالعه و تهیه نقشه تغییرات پارامترهای کیفی منطقه مناسب هستند. نتایج به دست آمده از این تحقیق موید برتری روش های زمین آماری کریجینگ نسبت به روش های معین است.

Keywords:

پهنه بندی , سامانه اطلاعات جغرافیایی , شوری , کیفیت آب , غلظت املاح محلول