جایگاه نظریه مسوولیت استردادی در فقه امامیه
Publish Year: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 220
This Paper With 34 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IJRJ-14-50_006
تاریخ نمایه سازی: 13 دی 1400
Abstract:
در فقه امامیه هدف از قواعد مسوولیت مدنی، جبران زیان است و به همین دلیل معیار ارزیابی مسوولیت خاطی (ضامن)، برپایه زیان واردشده به زیاندیده استوار گردیده است. این درحالی است که مسوولیت متفاوتی از مسوولیت مدنی وجود دارد که هدف از وضع آن جلوگیری از تحصیل بلاسبب مال بوده (نه جبران زیان ) و میزان انتفاع شخص مسوول(ضامن) معیار محاسبه مسوولیت است. وجود مصادیق متعدد با این خصیصه، سبب طرح نظریه نوینی تحت عنوان «مسوولیت استردادی» در مقابل مسوولیت مدنی در نظام حقوقی کامنلا شده است. حال سوال این است که مبانی نظریه مذکور با هدف و معیار گفتهشده، قابلیت طرح و دفاع در فقه امامیه را دارد؟ اگر پاسخ مثبت است، کدام قواعد و اصول فقهی میتواند متضمن نظریه مذکور باشند؟ نگارنده معتقد است مبانی و مصادیق نظریه مذکور در قالب قواعدی چون قاعده ما یضمن ...، ضمان ید و حرمت اکل مال غیر و نیز در پرتو عناوینی مثل غصب، ضمان درک و ضمان معاوضی در فقه امامیه مورد بحث قرار گرفته است هرچند تحت عنوان کلی استرداد یا مسوولیت استردادی مورد مطالعه نبوده است. زیرا هدف نخستین از وضع این قواعد، جلوگیری از تحصیل و انتفاع بلاسبب مال بوده و نتیجه اعمال آن نیز ابتدائا استرداد مال یا بدل آن است که این هدف با شاخصههای مسوولیت استردادی (که مبتنی بر انتفاع است) انطباق بیشتر دارد نه با شاخصههای مسوولیت مدنی که مبتنی بر ضرر است.
Keywords:
Authors
مجید عباسی
دانش آموخته دکتری حقوق خصوصی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
علی غریبه
استادیار گروه حقوق خصوصی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
اسماعیل صغیری
استادیار گروه حقوق خصوصی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
حسن پاشازاده
استادیار گروه حقوق خصوصی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :