تاملی بر حق دعوت به مداخله شورشیان از منظر نظام فقهی اسلام و حقوق بین الملل موضوعه

    با وجود ممنوعیت شورشیان از حق دعوت به مداخله در نظام حقوق بین­الملل، در برخی از جنگ های داخلی، به ویژه در تحولات و مخاصمات مسلحانه داخلی اخیرخاورمیانه و شمال آفریقا، شورشیان در نزاع با دولت حاکم، به حق تعیین سرنوشت مردم استناد نموده و از سایر دولت­ها تقاضای کمک نظامی نموده اند . این مساله در خصوص مردمی که تحت ظلم و ستم حکومت مستبد و طغیانگر هستند و مسوولیتهایی که دول اسلامی براساس شریعت اسلامی برای کمک به آنها دارند از اهمیت دوچندانی برخوردار است. لذا بررسی قواعد حقوقی، ممنوعیت­ها و محدودیت­های حاکم بر اینچنین مداخلاتی از منظر نظام فقهی اسلام و حقوق بین­الملل معاصر ضروری به نظر می رسد. اگرچه دعوت به مداخله از سوی شورشیان با موانع و محدودیت های مهمی، هم در نظام حقوق بین­الملل و هم در نظام فقهی اسلامی، روبرو بوده که مورد بررسی قرارخواهد گرفت؛ به نظر می­رسد حقوق بین­الملل می تواند در برخی موارد محدود، با مجوز و نظارت شورای امنیت سازمان ملل، حق دعوت به مداخله را برای شورشیان، جهت مقابله با دولت سرکوبگر و دولتی که حقوق اساسی شهروندان خود را به طور سیستماتیک نقض می نماید، بپذیرد. نظام فقهی اسلام با پذیرش و واجب­ دانستن مداخله به نفع گروه­های مستضعف که در حال مبارزه با حکومت­های ظالم هستند، با کنارنهادن احتیاط­های موجود در حقوق بین­الملل موضوعه، تصویر روشن­تری از حق دعوت به مداخله این گروه­ها ارائه می­دهد. 

Keywords:

دعوت به مداخله , شورشیان , بغی , مخاصمات مسلحانه داخلی , جهاد