تحلیل کاربرد گزاره های معنایی بخل در آیات و روایات

 به عنوان یکی از صفات نکوهیده، در آیات و روایات و نیز در حوزه لغت شناسی، علم اخلاق و عرفان از دیرباز مطرح است و این علوم هر یک به نوبه خود سعی در ارائه معنایی از آن داشته­اند. اگر چه مفهوم بخل در تمامی علوم دارای اصل معنایی یکسانی است، اما در تعیین مصداق معنایی آن، میان قرآن و روایات با دیگر علوم تفاوت بسیار وجود دارد. مقاله حاضر کوششی است در جهت تبیین مصادیق معنایی واژه بخل از منظر دین و سعی دارد تفاوت­های مفهومی این واژه را در نگرش متون دینی با کاربرد آن در زبان عربی به تصویر بکشد که ثمره آن دستیابی به مصادیقی است که تنها از منظر دین در دایره مفهوم بخل می گنجد و فرا­تر از آن، رسیدن به بار معنایی مثبتی است که بر خلاف کاربرد لغوی، تنها در مفهوم روایی بر این واژه حمل می­شود و نشان می دهد که رابطه این دو حوزه در مفهوم بخل، عموم و خصوص مطلق است.

Keywords:

بخل در قرآن , مصادیق بخل , بخل در اخلاق , منع و امساک , شح