نقش واسطه ایی ذهنیت مقابله ایی ناکارامد در رابطه بین طرح واره های ناسازگار اولیه و اختلال وسواس فکری - عملی

زمینه و هدف: روابط اولیه والدین با کودک و حوادث تروماتیک دوران کودکی در شکل گیری اختلالات وسواسی نقش بسزایی دارد؛ بنابراین هدف این مطالعه تبیین نقش میانجی ذهنیت طرحواره ای والدین ناکارآمد بین طرحواره های ناسازگار اولیه و وسواس فکری عملی بود.روش کار: این مطالعه مقطعی با استفاده از روش پژوهش توصیفی-همبستگی و مدل تحلیل مسیر انجام شد. جامعه آماری شامل تمامی افراد دارای اختلال وسواس فکری و عملی بود که به مراکز درمانی و مشاوره شهر تهران در سال ۱۳۹۷ مراجعه کردند. گروه نمونه ای با حجم ۴۵۰ نفر با روش غیرتصادفی و هدف مند انتخاب شد؛ اما درنهایت ۴۲۷ نفر به پرسشنامه ها جواب کامل دادند. در این مطالعه از فرم کوتاه پرسشنامه طرحواره یانگ، پرسشنامه ذهنیت طرحواره ای یانگ و پرسشنامه وسواسی جبری بازنگری شده  استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با ضریب همبستگی پیرسون و مدل تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزارهای SPSS نسخه ۲۲ و AMOS نسخه ۲۲ صورت گرفت. سطح معناداری آزمون ها ۰٫۰۵ در نظر گرفته شد.یافته ها: نتایج نشان داد، ضریب مسیر مستقیم بین حوزه اول به والد ناکارآمد (۰٫۰۰۱>p ، ۰٫۴۶=(β ضرایب مسیر بین حوزه پنجم به والد ناکارآمد (۰٫۰۰۱>p ، ۰٫۷۹=(β، حوزه اول به مقابله ای ناکارآمد (۰٫۰۰۱>p ، ۰٫۲۸=(β، حوزه پنجم به مقابله ای ناکارآمد (۰٫۰۰۲=p ، ۰٫۳۰=(β، والد ناکارآمد به وسواس (۰٫۰۰۱>p ، ۰٫۵۴=(β و مقابله ای ناکارآمد به وسواس (۰٫۰۰۱>p ، ۰٫۳۳=(β مثبت و معنادار است. همچنین اثر غیرمستقیم حوزه اول به وسواس با میانجیگری ذهنیت ناکارآمد (۰٫۰۰۱>p ، ۰٫۱۸=β) و اثر غیرمستقیم حوزه پنجم به وسواس با میانجیگری ذهنیت مقابله ایی ناکارآمد (۰٫۰۰۱>p ، ۰٫۱۳=β) مثبت و معنادار است شاخص های نکویی برازش محاسبه شده، ۰٫۰۴۵=RMSEA و ۰٫۹۴=AGFI مشخص کرد که ذهنیت طرحواره ای مقابله ای ناکارآمد نقش میانجی در تاثیرات طرحواره های سازش نایافته اولیه و اختلال وسواس فکری و عملی دارد.نتیجه گیری: طرحواره های ناسازگار اولیه حوزه اول (طرد و رهاشدگی) و حوزه پنجم (گوش به زنگی افراطی و بازداری) طرحواره ها با نقش میانجی ذهنیت مقابله ایی ناکارآمد تاثیر معناداری بر اختلال وسواس فکری عملی دارند.

Keywords:

طرحواره , والدین , ناسازگار اولیه , وسواس فکری