بررسی و تحلیل نقش آفرینی قوم عرب خوزستان در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران

تحولات تاریخی و سیاسی جغرافیای سیاسی ایران، همواره با توجه به کارکرد چند وجهی اقوام، در سیر معادلات قدرت تحلیل و ارزیابی می شود؛ به طوری که تصویر موزاییکی اقوام در این جغرافیای سیاسی طی تاریخ، چرخه ای از فرصت- تهدید را در مقابل منافع ملی ایران نمایش می دهد. در این تحقیق با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به بررسی نقش قوم عرب خوزستان در جنگ تحمیلی پرداخته شد. در واقع جنگ طولانی اخیر که با شعار حمایت از اعراب خوزستان یا به گمان دولت عراق، «عربستان» آغاز و تداوم یافت، مناسب ترین فرصت را برای آشکارسازی حداکثر تمایلات واگرایانه در اختیار اعراب خوزستان گذاشت. با مطالعه این نقش آفرینی، مشخص شد که پیوندهای مذهبی، تاریخی و روابط اجتماعی- اقتصادی، خوزستان را دارای چنان هویت ایرانی گردانیده بود که مردم این منطقه با مقاومت و مخالفت در برابر دولت بعثی و عرب عراقی، که با تبلیغات و وعده های فراوان سعی در تحریک و همگرایی آنان داشت، نشان دادند که پیوند عوامل اعتقادی و باورهای آنان با سرزمین و کشور ایران، محکم تر از آن است که بتوان با پیش کشیدن مسائل قومی، آنها را از هم جدا کرد. بنابر این، جنگ تحمیلی، زمینه بروز و نقش آفرینی این اعتقادات و باورهای نهفته را در میان قوم عرب خوزستان زنده کرد. از این رو، مقاومت مردم خوزستان در برابر تهاجم عراق، نقش موثری در سرنوشت جنگ ایفا کرد و در پایان، باعث شکست طرح تجزیه خوزستان شد.

Keywords:

قوم عرب , خوزستان , هویت ملی , ایران , جنگ