رویکردهای جهان شمولی و نسبی گرایی به حقوق بشر و پیامدهای نظری آن برای حق بر پوشش در غرب

پس از تدوین منشور ملل متحد، اعلامیه جهانی حقوق بشر، تصویب و الحاق کشورها به میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی و پروتکل های اختیاری آن و میثاق بین المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی که مبتنی بر ارزش های لیبرالیسم و غربی بود، نگاه به مقوله حقوق بشر و آزادی فردی و اجتماعی بر اساس نگاهی مبتنی بر وجود ارزش های عام، کلی و جهان شمول در عرصه بین المللی قرار گرفت. این رویکرد پس از چندی مورد انتقاد دیدگاه های مخالف مبتنی بر محلیگرایی فرهنگی قرار گرفت، نگاهی که معتقد به احترام قائل شدن برای فرهنگ های گوناگون، تساهل فرهنگی، در نظر گرفتن آداب و رسوم، ارزش های بومی، عقاید قومی و مذهبی ملل و خرده فرهنگ های گوناگون بوده و خواستار وضع قوانین بر اساس ارج نهادن و محترم شمردن چند فرهنگ گرایی بوده است. پوشش به عنوان نمادی هویت بخش، گرایشی فطری و دستوری الهی، در چهارچوب دو گفتمان مذکور قابل بررسی است. این اثر بر آن است که نگاه غرب به مقوله پوشش که در قالب باور به اصول جهان شمول حقوق بشر است در برابر نگاه محلی گرایانه به حقوق بشر که مبتنی بر نظام باور، ارزش ها، هنجارها و عقاید بومی و ملی و مذهبی است و از جانب کشورهای اسلامی و شرقی مطرح می شود، خصوصا در مقوله پوشش، قابل نقد و ارزیابی جدی است. به باور نگارنده نگرش نسبی گرایانه معتدل به حقوق بشر در مقابل نگاه جهان شمول گرا در مقوله پوشش می تواند در کنار سایر دلایل ممکن، استدلال های قوی را در رددعاوی مطرح شده از جانب غرب پیش روی مخاطب قرار دهد. نگارنده بر این باور است نگاه جهان شمول گرا به مقوله پوشش، باورهای مذهبی، فرهنگ، آداب و رسوم و مولفه های مقوم هویت بخش به اجتماع انسانی را نادیده می گیرد، مولفه هایی که در ارتباط نزدیک با پیشینه تاریخی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی آن اجتماع است.

Keywords:

جهان شمولی , نسبی گرایی , حقوق بشر , حق بر پوشش