اقدامات تمدنی دولت شیعی آل بویه (۳۲۲تا۴۴۸ ه.ق) با تاکید براقدامات اقتصادی

ظهور حکومت شیعی مذهب آل بویه در قرن چهارم هجری به عنوان یکی از مهمترین حوادث تاریخی قرن چهارم و پنجم هجری، تاثیرات عمیق و مهمی در تحولات جامعه آن روزگار و به طور خاص تحولات و شرایط اقتصادی داشته است. با توجه به ثبات نسبی سیاسی عراق در این دوران و همچنین مدیریت خردمندانه امیران آل بویه در به کارگیری سیاست ها و اقدامات اقتصادی که بسیاری از آنها در دنیای آن روز، اقدامات مترقی و بدیع محسوب می شدند، عراق دربعد توسعه وپیشرفت اقتصادی به رشد بالایی دست یافت. سوال اصلی پژوهش این است که مهمترین اقدامات اقتصادی  حاکمان آل بویه درعراق چه بوده است ؟این تحقیق ازنوع تحقیقات کیفی است که با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی انجام شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که حکومت آل بویه توانست با توانایی و اقتدار امیرانی چون رکن الدوله، عمادالدوله، معزالدوله، عضدالدوله و دیگر حاکمان، بر مناطق پر برکتی چون جبال، فارس، خوزستان و عراق مسلط شده که این ایالت ها علاوه بر بهره مندی از شرایط طبیعی اقتصاد همچون کشاورزی، معدن، ثروت آبی و صنعت خود، امیران بویهی هم نیز با سیاست ها و اقدامات اقتصادی همچون توجه به آبادانی و عمران شهرها و بازارها، بازسازی سدها و بندها، امنیت بخشیدن به راه ها و جاده های کاروانروی تجاری و غیرتجاری، برقراری سیستم مالیاتی و توجه به امر تجارت و بازرگانی بر رشد و ترقی اقتصادی قلمرو تحت سلطه خود افزودند. و در این میان نیز برخی از امیران بویهی بر خلاف حاکمان اولیه، با وضع مالیات های سنگین، عدم توجه به بازار و رشد تجارت، سد سازی و آبیاری به امور اقتصادی و زندگی مردم وقعی نمی نهادند که این امر موجب پسرفت اقتصادی مردم، از بین رفتن آبادانی شهرها و بازارها و به تبع آن ایجاد شورش-ها، بحران های اقتصادی و ظهور گروهی به نام عیاران در مناطقی همچون بغداد و کرخ در اواخر دوران بویهی که موجب ناامنی و غارت اموال تاجران و بازاریان در شهرها شده بودند.