شرح یک تجربه آموزشی: بازنمایی ترسیمی دانشجویان معماری از خوانایی باغ ملی: بازشناسی عوامل موثر بر ثبت تصویر ذهنی از مکان، مبتنی بر نقشه های شناختی

بیان مسئله. خوانایی، کیفیتی تاثیرگذار بر شکل گیری و ثبت تصویر ذهنی مناسب از محیط و ادراک آن است و شناسایی عوامل موثر بر ثبت تصویر ذهنی خوانا می تواند فرآیند ادراک، به ذهن سپاری، و به تبع آن انس با محیط را تسهیل کند و رضایت عاطفی نسبت به محیط را منتج شود.  پژوهش حاضر با هدف شناسایی و فهم عوامل موثر بر ثبت تصویر ذهنی خوانا در فرآیند ادراک، در یک تجربه آموزشی، به تحلیل نقشه های شناختی دانشجویان رشته معماری و معماری داخلی دانشگاه هنر از محل تردد روزانه آنها پرداخته است. این محدوده، هرچند در یک نگاه کلی، خوانا به نظر می رسد، ولی عوامل موثر بر درک آن به عنوان فضای خوانا مورد پرسش این پژوهش است. روش پژوهش کیفی و تجربی است؛ در ابتدا با اتکا بر مطالعات اسنادی و بررسی نظریه خوانایی در حوزه شهری و روانشناسی محیطی، معیارهای اصلی مربوط به خوانایی محیط و سپس زیرمعیارهای آن با بهره گیری از نظریات پژوهشگران مشخص شده و در ادامه نقشه های شناختی دانشجویان از محیط مورد تحلیل قرار گرفته است. یافته-های پژوهش نشان می دهد در شکل دهی خوانایی در ساختار ادراک و نقشه های ذهنی دانشجویان از این مکان، بیشترین تاثیر مربوط به معیار «لبه» و در مرتبه زیرمعیارها، بیشترین تاثیرپذیری، در زیرمعیار «ریتم» و «هارمونی» در معیار «محدوده» است. همچنین مطالعه تطبیقی بین دانشجویان دو رشته، تفاوت هایی را در ثبت تصاویر ذهنی آنان نشان می دهد.

Keywords:

ادراک , تصویر ذهنی , خوانایی , نقشه شناختی , روانشناسی محیطی , دانشجوی معماری