نشانه شناسی تصویری سه نگاره از نبرد رستم با سهراب در شاهنامه طهماسبی

یکی از روش هایی که برای درک و تحلیل متن، به کار برده می شود، استفاده از اصول نشانه شناسی است. نشانه شناسی تصویری توانایی تجسم و شکل پذیری را دارد و در مجموعه ای از جمله تضاد، تناسب، تعادل، زاویه دید و... می توان جایگاه نشانه ها را در یک متن تصویری بررسی کرد. از داستان های مهم در شاهنامه طهماسبی، رزم رستم با سهراب است که در نسخ متعددی مصورسازی شده است. هدف از انجام این پژوهش بررسی نشانه های دیداری به کاربرده شده در سه نگاره از رزم رستم با سهراب است. نگارندگان تلاش دارند با روش توصیفی تحلیلی حاصل از مطالعات کتابخانه ای، همچنین مفاهیم و روابط ساختاری نهفته را که مدنظر هنرمند بوده، بررسی کنند و به پرسش هایی زیر پاسخ دهند:نگارگران نسخه مصور شاهنامه طهماسبی برای انتقال معنای درونی متن در تصویر، چه شیوه ای از نشانه شناسی تصویری را در ترکیب بندی نگاره ها به کار برده اند؟نگارگران نسخه مصور شاهنامه طهماسبی چگونه از نظام نشانه شناسی دیداری برای انتقال مفاهیم در نگاره بهره گرفته اند تا مخاطب مفهوم را از آن نشانه های معنادار دریافت کند؟یافته های پژوهش نشان می دهد که نگارگر نشانه های کلامی را به صورت نشانه های تصویری به مخاطب منتقل می کند و حتی با توجه به نشانه های درونی متن، لایه های معنادار در متن تصویر، موجبات تکثیر معانی را فراهم کرده است.  

Keywords:

نشانه شناسی , شاهنامه طهماسبی , نگارگری , نشانه شناسی تصویری , نبرد رستم و سهراب