تاثیر ناهمسانگردی در مقاومت تراکمی سنگهای شیستی ناحیه همدان

ناهمسانگردی یکی از ویژگیهای ذاتی توده سنگ می باشد که بطور مستقیم درخصوصیات مهندسی ور فتار مکانیکی آن تاثیر می گذارد. ناهمسانگردی هرگونه سطح ناپوستگی را در بر می گیرد که از آن جمله سطوح تورق در سنگهای دگرگونی و از مجموعه اینگونه سنگها شیستها دارای آشکارترین و بارزترین سطوح تورق می باشد. سنگهای دگرگونی بویژه شیستها بخش گسترده ای از پهنه ایران زمین را می پوشاند که بیشترین گسترش آن در پهنه زمین شناسی سنندج – سیرجان دیده می شود. طرحهای عمرانی متعددی در این پهنه احداث گردیده و یا در حال احداث می باشد که شناخت ویژگیهای مهندسی شیستها با توجه به ناهمسانگردی است. هدف اصلی از ارائه این مقاله ارزیابی مقاومت تراکمی سنگ های شیستی با توجه به ناهمسانگردی آنها می باشد. در این راستا سه نوع سنگ شیستی اندولوزیت شیست ، گرونا شیست، و استریولیت شیست از منطقه همدان برداشت شد . این نمونه ها بیشترین فراوانی را در منقه از بین دیگر سنگهای شیستی دارا می باشند و هر کدام معرف شرایط متفاوتی از نظر درجه و رخساره دگرگونی می باشند. برای بررسی تاثیر ناهمسانگردی در رفتار مکانیکی، آزمایشهای تراکم تک محوری و تراکم سه محوی بر روی نمونه های سنگ در شرایط آزمایشگاه صورت پذیرفت. آماده سای نمونه ها بنحوی انجام شد که امتداد سطوح ناهمسانگردی (تورق) 0، 30، 60 و 90 نسبت به محور اعمال تنش محوری بوجود آورند. فشارهای جانبی برای آزمایش تراکم سه محوری 5، 10 و 20 مگاپاسکال انتخاب گردید. نتایج حاصله از آزمایشها انجام گرفته بر روی نمونه ها نشان می دهد که مقاومت تراکمی بیشترین است زمانی که بارگذاری عمود بر سطوح تورق بوده و کمترین است زمانی که بارگذاری با سطوح تورق زاویه 30 درجه می ساخته می باشد. همچنین عواملی مانند ترکی کانی شناسی و میزان دگرگونی در مقاومت تراکمی تاثیر مستقیم دارند بدین ترتیب با افزایش کانی کوارتز و با بالا رفتن درجه دگرگونی مقاومت سنگ نیز بیشتر می شود.