تبیین چالش ها و راهکارهای مرمت بافت تاریخی در ایران (نمونه مورد مطالعه: بافت تاریخی سمنان)

شهرهای ما دارای فضاهای واجد ارزشی در عرصه های تاریخی هستند که به لحاظ جایگاهی که در خاطرات جمعی شهروندان دارند سزاوار حفاظت و ایفای نقش در زندگی امروزین شهر می باشند. این گونه فضاها که اغلب در وضعیت نامساعدی به سر می برند، در دوره های متمادی مورد دخل و تصرف قرار گرفته و ضمن دور شدن تدریجی از هویت تاریخی شان، جایگاه در خوری را در برنامه های توسعه شهری دارا نمی باشند. از ابتدای شکل گیری طرح های جامع و تفصیلی در ایران همیشه بافت های تاریخی مورد توجه مشاوران معماری و شهرسازی بوده و بخشی از روند مطالعات و تدوین ضوابط، متمرکز بر بافت های تاریخی شهرها بوده است. اگرچه سابقه مداخلات نوگرایانه و اقتدارگرا در شهرهای ما به ابتدای قرن چهاردم شمسی باز می گردد، اما سبقه رویکرد علمی و کارشناسانه در این حوزه به بعد از تدوین طرح های جامع شهری تعلق دارد. چیزی که در شهر سمنان با طرح جامع سال ۵۶ رقم خورده و طی سالیان متمادی صحنه تبادل و تداخل رویکردهای بسیاری بوده است. بافت تاریخی سمنان طی این سالها دستخوش تغییرات بسیاری بوده که با در نظر گرفتن توجه طرح های فرادستی و تمرکز طرح های موضعی و موضوعی در حوزه بافت های تاریخی، انتظار می رفت امروز در وضعیت به نسبت منسجم تر و پویاتری رسیده باشد که بررسی ها عکس این مساله را نشان می دهد. کنکاش چرایی و چگونگی این مساله، موضوع این پژوهش است که بر اساس مطالعات اسنادی و برداشت های میدانی نویسندگان استنتاج شده است.

Keywords:

بافت تاریخی , سمنان , مداخلات کالبدی , طرح جامع