واکاوی و تحلیل مکانهای اسطوره ای در شعر اخوان ثالث

شعرهای اخوان ثالث سرشار از اسطوره های ایرانی است. گرایش او به اسطوره ها نه تنها ریشه در دلبستگی عمیق او به ایران کهن آریایی دارد، که این گرایش هم از آن روست که میکوشد تا در پناه اسطوره ها واقعیت تلخ و گزنده روزگار خویش را به تصویر بکشد. اگرچه گذشته هایی که او بدانها می بالد و از آنها یاد میکند، شاید آنچنان زلال و درخشان نبوده اند؛ اما برای اخوان، نماد آرمانشهری است که با سفر به آن – آن هم در اوج سیاهی و ناامیدی و در میان انبوهی از ویرانی و تاراج میتوان دمی در سایه گاه دلاویز درختانش غنود و ذهن و روح را اندکی مجال آرامش داد. او بیش از دیگر شاعران روزگار خویش پای اسطوره های ایران باستان را به وادی شعرش باز کرده و از آنها در ترسیم ایران روزگار خود و مقایسه آن با ایران آرمانی خویش سود جسته است. مکانهای اسطوره ای از جمله مواردی هستند که اخوان در شعر خود بدانها پرداخته و در پیشبرد اهداف سیاسی و اجتماعی و بیان احساسات خود از آنها مدد جسته است. در این مقاله کوشش شده است تا نحوه استفاده اخوان از مکانهای اسطورهای و کهن در شعر مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد و برای رسیدن به این هدف، از مطالعه کتابخانه ای و روش توصیفی-تحلیلی استفاده شده است. نتیجه این پژوهش نشان میدهد که اخوان علیرغم آگاهی سرشار خود از اسطوره های ایرانی، تنها در حد اجمالی و سطحی به مکانهای اسطورهای پرداخته و هرگز وارد عمق و ژرفای آنها نشده و خیلی سطحی و گذرا از کنار این اسطوره ها گذشته است و از آنها تنها برای تقویت کلام و بیان احساسات خویش استفاده کرده است.

Keywords:

مهدی اخوان ثالث , اسطوره , شعر معاصر , مکانهای اساطیری