تاثیر آستانه ای توسعه مالی بر شاخص ترکیبی کیفیت محیط زیست با تاکید بر نقش تحقیق و توسعه: کاربردی از روش تصمیم گیری چند معیاره و تحلیل مولفه های اصلی

هدف: هدف از این مطالعه بکارگیری یک شاخص ترکیبی برای کیفیت محیط­زیست جهت بررسی تاثیر آستانه­ای توسعه مالی بر این شاخص ترکیبی می­باشد؛ چرا که بکارگیری این شاخص ترکیبی که در بردارنده تمامی ابعاد آلودگی محیط­زیست می­باشد، می­تواند نتایج دقیق­تری را برای ما در این تحقیق ارائه دهد.روش شناسی پژوهش: جهت دستیابی به اهداف تحقیق، از داده­های سالیانه مربوط به کشورهای منتخب OPEC طی بازه زمانی ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۹ و  رویکرد غیرخطی رگرسیون انتقال ملایم پانلی استفاده شده است. ابتدا با استفاده از رویکرد CRITIC شاخص ترکیبی محیط­زیستی به عنوان متغیر وابسته ساخته شد و سپس، آزمون­های اولیه (آزمون وابستگی مقطعی، آزمون ریشه واحد نسل دوم، آزمون وجود رابطه غیرخطی و آزمون وجود رابطه غیرخطی باقیمانده) قبل از تخمین مدل­های تحقیق انجام شد. درنهایت، تاثیر آستانه­ای توسعه مالی بر کیفیت محیط­زیست در قالب دو مدل تخمین زده شد.یافته ها: نتایج بر وجود یک رابطه غیرخطی بین متغیرهای مورد بررسی دلالت دارد و یک مدل دو رژیمی برای تفسیر رفتار غیرخطی بین متغیرهای تحقیق پیشنهاد شد. متغیر توسعه مالی (بانک محور و بازار محور) در رژیم حدی اول اثر منفی و در رژیم حدی دوم تاثیر مثبت بر کیفیت محیط زیست داشته­اند. بر این اساس، رابطه U شکل بین توسعه مالی و کیفیت محیط زیست تایید می­شود. با توجه به نوع رابطه بین رشد اقتصادی و کیفیت محیط­زیست در دو رژیم، فرضیه منحنی محیط زیستی کوزنتس نیز مورد تایید قرار می­گیرد.اصالت/ارزش افزوده علمی: پیشنهادات سیاستی و همچنین پیشنهادات جدیدی برای مطالعات آینده ارائه شده که نه تنها می­توانند در اجرای هر چه بهتر سیاست­های اقتصادی- محیط­زیستی کمک قابل توجهی نمایند بلکه در ارتقاء ادبیات اقتصادی – محیط­زیستی نیز می­توانند نقش مهمی ایفا کنند.

Keywords:

رشد اقتصادی , توسعه مالی , شاخص های محیط زیستی , رویکرد CRITIC