بررسی موتیف ها و کارکرد معنایی و تصویری موتیف ها در غزلیات حافظ از غزل ۴۱ تا ۶۰ به تصحیح خانلری

موتیف یکی از اصطلاحات رایج در هنر و ادب و همچنین علم و فن است . بحث از موتیف در نقد و تحلیل جنبه های ساختاری و محتوایی آثار ادبی فواید و کارایی های بسیاری دارد . حافظ تلفیقی از دیدگاه سعدی و مولوی را در موتیفهای قرآنی مدنظر قرار داده است. او به موتیفهای خود نگاه چندجانبه و منشورگونه دارد؛ گاهی او را در کسوت عاشق می بینیم و گاه عارف. زمانی او منتقد اجتماعی است و اندیشه اش را با طنزی تلخ بیان می کند و گاه نیز به اقتضای شرایط، او را شاعری مداح خواهیم یافت که این امر نشان از اثرپذیری او از اوضاع روزگار خود دارد . در این پژوهش نگارندگان برآنند تا با بررسی کاربرد هنری موتیف ها و کشف شگردهای خاص شاعر در به کارگیری آن، جنبههای زیبایی شناختی کلام حافظ را به تصویر کشند. نتایج حاصل از پژوهش که به روش تحلیل محتوا با استفاده از منابع کتابخانه ای انجام شده حاکی از آن است که موتیف ها در غزلیات حافظ، از مهمترین عوامل تصویرساز و معنی آفرین است، شاعر با استفاده از موتیف ها گوناگون و آمیختن آن به صورخیال، کلام خویش را رستاخیز نموده و خواننده را مسحور زیبایی و اعجاز کلام نموده است.

Keywords:

موتیف , تصاویر هنری , تلفیقی , غزلیات , پژوهش