تعیین میزان تمرکز و تحلیل بازار واردات تخته خرده چوب ایران

اهمیت تمرکز بازار جهت اخذ تصمیمات و سیاست های دولت در جهت تنظیم بازار امری اجتناب ناپذیر است. در این تحقیق به منظور شناخت وضعیت بازار واردات تخته خرده چوب شاخص های بازار محاسبه گردید تا به دست اندرکاران و دولتمردان این صنعت جهت شناخت بازار تخته خرده چوب و شناسایی پتانسیل تولید کمک نماید. با استفاده از شاخص های نسبت تمرکز، هرفیندال– هیرشمن، هال- تایدمن، جامع تمرکز صنعتی و هانا-کای، ساختار بازار برای بازه زمانی سال های ۱۳۸۸ لغایت ۱۳۹۷ تحلیل شد. طبق محاسبات انجام شده میانگین شاخص نسبت تمرکز چهار کشور عمده صادر کننده به ایران برای دوره ده ساله مورد مطالعه به میزان ۸۱/۹۷ درصد از کل واردات تخته خرده چوب به کشور بوده است که نشان دهنده یک بازار با انحصار چندجانبه می باشد. دیگر شاخص ها نیز شامل شاخص هرفیندال– هیرشمن به مقدار ۵۵۶۱، شاخص هال تایدمن به مقدار ۵۴/۰، شاخص جامع تمرکز صنعتی به میزان ۷۹/۰ و شاخص هال تایدمن در مقادیر α برابر با ۶/۰به میزان ۱۲/۳، در α برابر با ۵/۱ برابر با ۲۷/۲ و در مقدار α برابر با ۵/۲ به میزان ۰۲/۲ بوده است. در نهایت نتایج گویای وضعیت بازار انحصار چند جانبه واردات تخته خرده چوب بوده است. وضعیت این انحصار با توجه به تصمیمات سیاسی و اقتصادی دولت ها و تغییر و تحول در تولید داخلی تخته خرده چوب در دوره ده ساله نوسان داشته و میزان انحصار تغییر نموده است ولی در کل، بازار واردات تخته خرده چوب از بازارهای انحصاری در ایران بوده و در این وضعیت بازار، کشورهای صادرکننده می توانند بر سر قیمت و میزان صادرات با یکدیگر اعتلاف نمایند. ترکیه، امارات، تایلند، ایتالیا و روسیه طی دوره مورد بررسی از مهم ترین شرکای تجاری ایران در بازار واردات تخته خرده چوب بوده اند به طوری که براساس شاخص ها بیشترین واردات از این کشورها بوده و نشان دهنده ی انحصار چند جانبه حاکم بر این بازار می باشد. 

Keywords:

شاخص های نسبت تمرکز , هرفیندال– هیرشمن , هال تایدمن , جامع تمرکز صنعتی و هانا-کی , تخته خرده چوب