منطق گرایی در امثال و حکم فارسی

در پژوهش حاضر با روش تحلیلی تلاش شده است تا علاوه بر بررسی میزان خردورزی ومنطق گرایی در امثال وحکم فارسی، تاثیرپذیری آنها از آموزه های علم منطق وبازتاب مفاهیم و اصول این علم در آنها مورد بحث قرار گیرد .یافته های این تحقیق نشان می دهد که مثل سازان نکته سنج وخردمند نسبت به اصول منطقی بی توجه و ناآگاه نبوده اند.گرچه این آگاهی ممکن است فطری و به دلیل تیزبینی وهوش خدادادی آنها باشد.به علاوه برخی از اصول منطقی به عینه یا با تغییری اندک به کتب امثال راه یافته اند. برخی از مثل ها نیز به نحو غیرمستقیم بر درک یک اصل منطقی توسط واضع اولیه آن دلالت می کنند.نویسنده دراین مقاله به ارزش تنبهی اما غیراستدلالی بسیاری از مثل ها واقف شده ودر نتیجه بر پرهیز کاربران از اتکاء به آنها در استدلال های روزمره مربوط به مباحث اجتماعی و سیاسی تاکید نموده است.تمایل واضعان امثال به صدور احکام کلی وعدم گرایش آنها به احکام جزئی وتحلیل این پدیده، از یافته های دیگر این پژوهش است. همچنین نگارنده، امثال را از منظری منطقی تقسیم بندی نموده که ارزیابی آنها را آسان تر می کند.  

Keywords:

منطق , منطق گرایی , ضرب المثل , تقسیم منطقی , ارزش منطقی