تعیین وضعیت حریم راه ها و خطوط انتقال گاز و نفت در نظام حقوقی ایران

نظام حقوقی ایران به روشنی ماهیت حق بر حریم گاز و نفت را بیان نکرده و آن را در مالکیت صاحب حریم دانسته است. پاره ای ازحقوقدانان، همسان آنچه در برخی دیگر از مقررات آمده، حق یادشده را حق ارتفاق تفسیر کرده اند. در مقابل، برخی حق بر حریمگاز و نفت را حق مستقلی در کنار سایر حقوق عینی شناسایی نموده اند. در فقه، در نوعی از حریم مشهور باور به مالکیت صاحبحریم داشته و در نوعی دیگر حق اولویت را ابراز کرده اند. برخی نیز حق بر حریم نفت و گاز را به صورت مطلق حق اولویتدانسته اند. با این همه، جمع دیدگاه های فقهی و حقوقی و استقراء در مصادیق حریم نفت و گاز در قوانین نشان می دهد که حق برحریم دو گونه است: حق مالکیت بر حریم (حریم ملکی)، حق ارتفاق بر حریم (حریم ارتفاقی). در حریم ملکی نفت و گاز، صاحبحریم مالک حریم است اما دولت می تواند اراضی ملکی را برای تامین حریم اموال عمومی تملک معوض نماید. در حریم ارتفاقینفت و گاز، صاحب حریم حق ارتفاق مثبت یا منفی بر حریم دارد که به عنوان قاعده در اراضی موات محقق می شود. مگر اینکهقانون، حریم ارتفاقی منفی را بر اراضی ملکی نیز تحمیل نماید. در این پایان نامه به روش توصیفی تحلیلی به تبیین این موضوع اشاره داشته ایم.

Keywords:

حریم نفت , حریم گاز , خطوط انتقال , حقوق ارتفاقی