بررسی تفاوت بین نسخ و تخصیص

نسخ، برداشتن حکمی است که ظاهرا اقتضای استمرار و دوام دارد و نشاندن حکمی بر جای او می باشد. البته باید در اینجا دقت کنیم که در نسخ، حکمی که برداشته می شود، می تواند تکلیفی یا وضعی باشد و نیز در نسخ پایان گرفتن زمان حکم مورد توجه قرار می گیرد نه موضوع حکم. تخصیص به معنای جدا کردن قسمتی از یک کل به این دلیل که این قسمت با آن کل مشارکت ندارد و با آن همسان نیست و این بر خلاف عموم و تعمیم است. همچنین به معنای مخصوص گرداندن حکمی بر عده ای از افراد یک گروه به دلیل داشتن ویژگی خاص می باشد. تخصیص در اصول فقه عبارت است از خارج کردن برخی از افراد عام از حکم بی آنکه در موضوع و یا حکم عام تصرفی شود. مباحث نسخ و تخصیص از علوم مستقل قرآنی به شمار می روند که با سایر موضوعات علوم قرآنی از جمله مطلق و مقید تفاوت های بسیاری دارند و در علم تفسیر، فقه و اصول و کلام از جایگاه بالایی برخوردارند. با توجه به اینکه عنوان این پژوهش بررسی تفاوت نسخ و تخصیص می باشد و بررسی نسخ و تخصیص کلی است و شامل همه این علوم می شود و پرداختن به همه آنها نیز میسر نمی باشد در نتیجه بیشتر به بررسی تفاوت نسخ و تخصیص در حوزه فقه پرداخته می شود. هدف از انجام این مطالعه، بررسی تفاوت بین نسخ و تخصیص و پاسخ به سوالات حادث در زمینه تفاوت نسخ و تخصیص می باشد. شیوه گردآوری اطلاعات لازم در خصوص موضوعات پژوهش حاضر به صورت کتابخانه ای به شیوه توصیفی و از طریق مطالعه ی کتاب ها، مقالات و پایان نامه ها و دیگرآثار مکتوب بوده است.

Keywords:

ناسخ , نسخ قانون , تخصیص , مخصص.