شناخت فرایند شکل گیری کالبد روستای سنگان

  به­رغم روند سریع شهرگرایی در ایران طی دهه های گذشته کشور ما هنور جامعه ای شهری روستایی شناخته می شود و بسیاری از شهرهای کوچک کشور به­رغم تغییرات ظاهری، از جهت مناسبات اجتماعی اقتصادی و ویژگی های فرهنگی به روستا شبیه تر می باشند. روستاها سکونتگاه­هایی پویا در ابعاد اجتماعی اقتصادی و کالبدی فضایی هستند که نگرش ها ، علایق و پاسخگویی به نیازها یا رویا رویی با عوامل محدود کننده در آن­ها در ساخت کالبد و شکل دادن به فضا مشاهده می شود. پویایی مستلزم تغییرات دائمی اما بطئی و کند در کالبد روستا بوده است. با توجه به عوامل موثر در شکل گیری و فرایند زندگی روستایی، این دگرگونی ها می تواند رمز توسعه آن­ها برای آینده باشد. معماری روستایی ایران به لحاظ ماهیت کارکردی و پاسخگویی به نیازهای انسانی، فعالیت های مردمی، عناصر تولیدی و محیط زیست، مجموعه ای همگن از ارتباطات و کارکردها و نقش چند عملکردی فضاهای آن می باشد. روستای سنگان از این قاعده مستثنی نیست و کلیت آن متشکل از مجموعه اجزایی است که با رابطه­ای منطقی بین مجموعه فعالیت­ها، رفتارها و کالبد روستا به­گونه ای انسجام یافته ادراک می شوند. کالبد سنگان طی فرایندی ارگانیک براساس تعامل بین عوامل طبیعی و انسانی شکل گرفته و تکامل یافته است. بافت و مسکن روستای سنگان متاثر از این فرایند و توسط معماران بومی شکل گرفته است. سنگان از توابع بخش کن در حاشیه تهران است که با توجه به موقعیت آن در کنار پایتخت و دخالت هایی که طی سالهای اخیر در معماری و بافت آن انجام شده تبیین و تدوین الگوها و ضوابط طراحی و ساخت و ساز در زمینه بهسازی بافت و مسکن مبتنی بر کالبد بومی می­تواند در تثبیت هویت کالبدی آن مفید واقع شود.

Keywords:

Sangan , context , housing , Structure of development (physical development) , سنگان , بافت , مسکن , توسعه کالبدی