قاعده لاضرر و نقش آن در تحکیم حقوق خانواده

یکی از اهداف شریعت اسلامی، پایه گذاری جامعه ای سالم و به دور از هرگونه ضرر مادی و معنویاست. قاعده لاضرر از قواعد کلیدی فقه اسلامی است که در ابواب مختلف فقهی کاربرد دارد و از آنجهت حائز اهمیت است که در راستای تحقق اهداف شریعت وضع گردیده است. خانواده به عنواناولین اساس جامعه مستثنی نبوده و برای استحکام و ثبات بنیانش می بایست از قوانین الهی تبعیت کردهاز ضرر و خسران » قاعده لاضرر و لاضرار « تا نظم و آرامش در محیط خانوادگی حاکم شده و طبقپیشگیری نماید. بنیان خانواده بر پیوند زناشویی بین زن و مرد استوار است و رابطه بین زن و شوهرمانند هر رابطه انسانی دیگری نیازمند تنظیم قوانینی است که حدود هر طرف را مشخص کند. قاعده فقهی » لاضرر « بعنوان یکی از مبانی مستحکم فقهی و حقوقی در تحکیم مسائل مربوط به خانواده محسوب می گردد موضوع ضرر و زیان حیثیتی و مادی برای زن در صورت بودن زن با شوهر در یکمنزل )ماده ۱۱۱۵ ق.م( و استنکاف شوهر از ادای نفقه یا عجز او )ماده ۱۱۲۹ ق.م( و آثار حقوقی آن ومساله غیبت زیاد و غایب مفقود الاثر بودن شوهر )ماده ۱۰۲۹ ق.م( قطعا علاوه بر هر دلیل نقلی و عقلیتبعیت می کند تطبیق قاعده لاضرر با مواد مذکور در کنار » قاعده لاضرر و لاضرار فی الاسلام « دیگر، ازسایر ادله می تواند کارآیی و گستردگی فقه اسلام را نشان بدهد و بر بسیاری از شبهات مخصوصا درحیطه امور خانواده پاسخ دهد.

Keywords:

خانواده , قوامیت , سوء استفاده از حق , لاضرر.