بررسی اختلاف بیماری زائی جدایه های مختلف قارچ Speg. Ascochyta fabae، عامل برق زدگی باقلا و ارزیابی مقاومت ارقام باقلا نسبت به بیماری

سوختگی آسکوکیتایی ناشی از قارچ Ascochyta fabae Speg.، به­عنوان یک بیماری مخرب در سراسر جهان شناخته شده است. این بیماری سبب افت بیش از ۹۰ درصد عملکرد در ارقام حساس بخصوص در شرایط آب و هوایی سرد و مرطوب می­باشد. کنترل بیماری از طریق تناوب زراعی، بذر پاک و ضد­عفونی شیمیایی به طور کامل موثر نمی ­باشد. از این ­رو به کارگیری ارقام مقاوم به عنوان عامل کاهش­دهنده شدت بیماری و نوع آلودگی در کنترل بیماری اهمیت فراوانی دارد. بدین منظور در این تحقیق ابتدا جدایه­ های مختلف قارچ از مناطق شمال کشور جمع­ آوری شد گردید، سپس خالص­ سازی و اثبات بیماری­زایی روی رقم برکت حساس به بیماری با سوسپانسیون اسپور ۱۰۶ اسپور در میلی­لیتر روی برگ ­ها در گلخانه انجام شد. برای تعیین قدرت بیماری­زایی جدایه­ ها، مایه ­زنی قارچ همانند روش اثبات بیماری­زایی روی رقم حساس برکت صورت گرفت. شدت شاخص بیماری بعد از ظهور علائم، ۱۵ روز بعد از اسپور­پاشی به روش سیلرو و روبیالس انجام شد. ارزیابی واکنش ۱۴ ژنوتیپ و رقم باقلا نسبت به بیماری در شرایط مزرعه در سه تکرار در قالب طرح بلوک کاملا تصادفی اجرا شد. از کل نمونه­ برداری ­های مناطق مختلف، جمعا ده جدایه خالص قارچ A. fabae با قدرت بیماری­زایی متفاوت به­دست آمد که حاکی از تنوع زیاد این قارچ در استان­های مازندران و گلستان دارد. نتایج ارزیابی مقاومت ژتوتیپ ­ها و ارقام باقلا در شرایط مزرعه مشخص نمود که ژنوتیپ­هایG-faba-۶۷، G-faba-۹۵، G-faba-۱۰۰، G-faba-۱۳۳ و رقم زرشکی واکنش مقاومت با شدت شاخص بیماری بین ۶۶/۲۵ تا ۳۳/۴۰ درصد و بقیه (۶ ژنوتیپ و۳ رقم) برابر با ۶۴ درصدکل ارقام و ژنوتیپ ­های مورد آزمایش حساس یا خیلی حساس به بیماری می­باشند..

Keywords:

سوختگی آسکوکیتایی , Ascochyta fabae , رقم مقاوم