بررسی و ارزیابی مطالعات شهری با رویکرد روان شناسی محیطی

روان شناسی محیطی رشته جدیدی است که به طور عمده به تبیین رابطه رفتار انسان با ویژگیهای کالبدی و محیطی می پردازد، این موضوع از دهه شت قرن گذشته میلادی (۱۹۶۰) در میان طراحان و محققان به منظور فراهم آوردن مجتمع های زیستی متناسب و هماهنگ برای زندگی مردم مورد توجه قرار گرفت. در حالی که در میان متالهین ارتباط و تاثیر متقابل انسان و محیطش از قرنها قبل مطرح بوده است. اولین مطالعاتی که از سوی روان شناسان یا دانشمندان علوم رفتاری که در مقیاس واقعی، رابطه انسان و رفتارهایش را در محیط مورد بررسی قرار دادند حاکی از ارتباط رفتار انسان، محیط فعالیت و زندگی اش بود. و به این ترتیب بود که به مرور این باور تقویت و تثبیت شد که برای تداوم حیات سالم بر کره زمین رعایت رابطه و تاثیرات انسان (اعم از فرهنگ و جهان بینی و باورهایش) با محیط (اعم از طبیعی و مصنوع) ضرورت دارد و اصلی لازم الرعایه است. در عین روان شناسان و طراحان به جایگاه موضوع روان شناسی محیطی و تاکید بر لزوم پرداختن به آن در تهیه طرح ها و برنامه ها برای مجتمع های زیستی، به دلیل فقدان زبان مشترک و یا تمرکز هر گروه بر رشته تخصصی خویش کماکان اتفاق نظری بین این دو گروه وجود ندارد و روان شناسان، طراحان را به تمرکز بر معیارهای زیباشناسی و غفلت از مباحث روان شناسی متهم می کنند و طراحان و شهرسازان و برنامه ریزان شهری نیز روان شناسان را فاقد توانایی های لازم برای درک آثار هنری و معمارانه می دانند. شاید علت این اختلاف در تک بعدی نگری هر دو گروه باشد چرا که هر دو به نحوی بر وجه و قلمرو کمی زندگی و حیات انسان و ویژگیهای میحط متمرکز هستند و وجه مساحت معنوی و روحانی حیات را به غفلت میسپارند. علی الحال، هرچه زمان می گذرد رابطه و تاثیر متقابل انسان و محیط بر یکدیگر وضوح بیشتری یافته و موافقان بیشتری را به خود جلب می کند. بنابراین برخی از سئوالاتی که در این مقاله مطرح خواهند شد عبارتند از :- روان شناسی محیطی چیست ؟ - نحوه بهرمندی از مفاهیم آن در شناخت محیط شهری چگونه است ؟در این تحقیق تلاش گردیده تا حتی الامکان مفاهیم روانشناسی محیطی و نقش آن را در ایجاد مکانی مناسب جهت زیست را مورد بررسی و تفحص قرار دهیم.

Keywords:

روان شناسی محیطی , محیط شهری , تاثیر متقابل