ارزیابی عملکرد بازار ایران بر اساس شاخص های رقابتی در بازار و انگیزه سرمایه گذاری جدید

انرژی برق از حامل های مهم انرژی محسوب می شود و ذخیره نشدن آن و توجه به تعادل بین تولید و مصرف از ویژگی های خاص آن است . کشور ایران از حیث بازار برق در اواخر سال های کاری ابتدایی خود بوده و بررسی راندمان این بازار پیچیده ازلحاظ قدرت و رقابت پذیری نسبت به هدف گذاری های ساختار بازار برق در کشورهای پیشرفته کاستی هایی دارد. توجه به این موضوع که در بازارهای برق فعال و رقابتی چندگانه هر یک از نیروگاه ها به شکل مستقیم توانایی تغییر قیمت را ندارند و نمی توانند برای بازار تعیین کننده باشند، بلکه بهتر است بگوییم این خود نیروگاه ها هستند که قیمت نرخ برق را از بازار گرفته و از آن پیروی می کنند . پس با در نظر گرفتن این مسئله که بازار برق بسیار حساس و رقابت درآن موضوع پایهای قدرت در بازار است و توفیق در این بازار در تجدید ساختار برق هر کشور نقش کلیدی و به سزایی دارد . در این مقاله که پژوهش آن بر پایه کیفی و برگرفته از مطالعات کتابخانه ای و اینترنتی و مصاحبه با کارشناسان ، مسئولین ، رابطین، صاحب نظران در زمینه برق و درآخر جمع بندی و نتایج و تفسیر آن به وسیله محقق به درصد رقابت پذیری در بازار برق ایران را مورد بررسی قرار می دهیم البته با درنظر گرفتن همه موارد نیروگاه ها باز طوری رفتار می کنند که حجم تولید خود را به میزان قیمت و نرخ بازار هماهنگ کنند در این چنین حالتی میزان تولید طبق نمودار هزینه نهایی هر واحد نیروگاهی با نرخ بازار مورد ارزیابی قرار می گیرد ولی در بازاری که مساله رقابت گریزی در رقابت چندگانه مطرح است این فرصت برای نیروگاه ها مهیا است تا قیمت موجود در بازار را تغییر و تثبیت کنند . با توجه به وضعیت تولید اگر نیروگاه دارای قدرت اضافه باشد این مسئله رقابت و افزایش قیمت تسویه بازار را دچار مشکل می کند سپس در شرایط آرمانی با حضور و بین تمام نیروگاه ها برای یک واحد ایجاد می شود که آن بالاترین قیمت تسویه پیشنهادی را داده است، با توجه به قدرت بازار آن واحد که درخواست افزایش نرخ و قیمت رقابتی بازار را دارد می تواند به دو روش یکی با افزایش قیمت که پیشنهاد می دهد به صورت مستقیم و یا به شکل غیرمستقیم باکم کردن روند تولید انجام می دهد و یا هر دو کار را باهم انجام می دهد. نهایتا نتایج نشان داده شده است که بازار برق دست بالا را در اعمال این قدرت به رفتار غیررقابتی دارد و می تواند رفتار رقابتی و قیمت و نرخ بازار را تعین کند.

Keywords:

بازار برق , رقابت , قدرت بازار , انگیزه سرمایه گذاری