حکایت هجران، از ورقا تا طوطی(بررسی مقایسه ای مقوله ی هبوط روح در قصیده ی عینیه ی ابن سینا و مثنوی طاقدیس ملااحمد نراقی)

Publish Year: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 244

This Paper With 28 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JBASH-14-2_001

تاریخ نمایه سازی: 22 شهریور 1401

Abstract:

حکایت هجران، از ورقا تا طوطی (بررسی مقایسه ای مقوله ی هبوط روح در قصیده ی عینیه ی ابن سینا و مثنوی طاقدیس ملااحمد نراقی)   رقیه اسدی خانشان* عبدالناصر نظریانی ** علیرضا مظفری***   چکیده قصیده ی عینیه ی ابن سینا اثری عرفانی و رمزی است که در آن روح به شکل پرنده تصویر می شود و از عالم ملکوت به عالم ملک هبوط می کند. هرچند اندیشه ی هبوط روح قرن ها قبل در اندیشه و ادبیات گنوسی مطرح شده بود، این مبحث از ابن سینا به بعد در آثار منثور و منظوم عارفان مسلمان، در قالب تمثیل پرنده ارائه شده است. ازجمله ی آن ها می توان به ملااحمد نراقی (۱۱۸۵یا۱۱۸۶-۱۲۴۵ق) اشاره کرد که در داستان طوطی و شاه مثنوی طاقدیس، به شکلی تمثیلی  به این مقوله می پردازد. مقاله ی حاضر  پس از ذکر مقدمه ای درباره ی هبوط روح و نماد کبوتر در رساله الطیرها، با روش تحلیلی-مقایسه ای به بیان نقاط اشتراک و افتراق دو اثر داستان طوطی و شاه و قصیده ی عینیه پرداخته است و سرانجام در این دو اثر شباهت هایی مانند نزول روح از عالم بالا، اسارت روح در جسم، ناله ی روح از فراق و وصال طلبی روح و تفاوت هایی مانند واکنش و نبود واکنش روح برای پذیرش هبوط و دخالت و عدم دخالت شیطان در فراموشی وطن اصلی، میان این دو اثر به دست آورده است. واژه های کلیدی: ابن سینا، قصیده ی عینیه، ملااحمد نراقی، مثنوی طاقدیس، هبوط روح.   * دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ارومیه saeed_urm@yahoo.com (نویسنده ی مسئول)  ** دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ارومیه a.nazariani@urmia.ac.ir *** استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ارومیه a.mozaffari@urmia.ac.ir   تاریخ دریافت مقاله: ۲۰/۱۱/۱۳۹۹                      تاریخ پذیرش مقاله: ۳۱/۶/۱۴۰۰  

Keywords:

Authors

رقیه اسدی خانشان

گروه زبان و ادبیات فارسی. دانشکده ادبیات و علوم انسانی. دانشگاه ارومیه

عبدالناصر نظریانی

گروه زبان و ادبیات فارسی. دانشکده ادبیات و علوم انسانی. دانشگاه ارومیه

علیرضا مظفری

استاد دانشگاه ارومیه

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • قرآن کریم. (۱۳۸۱). ترجمه ی بهاءالدین خرمشاهی، تهران: جامی ...
  • اسماعیل پور، ابوالقاسم. (۱۳۷۷). « بررسی تطبیقی ...
  • اقبال، عباس. (۱۳۳۳). «شرح قصیده ی عینیه ی ابن سینا ...
  • بابایی، رضا. (۱۳۸۱). «مولای نراق و مثنوی طاقدیس». آینه ی ...
  • باقری طاهری نیا، علی. (۱۳۸۷). شمیم طاقدیس. قم: موسسه ی ...
  • باهنر، مینا. (۱۳۸۳). «روند تاریخی رساله الطیرها (رازنامه های پرواز)». ...
  • پورنامداریان، تقی. (۱۳۸۹). رمز و داستان های رمزی در ادب ...
  • تقی، شکوفه. (۱۳۸۷). عرفان و فلسفه در رساله الطیر ابن ...
  • جرجانی، علی بن محمد. (۱۴۲۱ ه.ق). التعریفات. لبنان: دارالکتب العلمیه ...
  • جلالی، علیرضا. (۱۳۸۴). «ساختار گنوسی قصیده ی عینیه ی ابن ...
  • حافظ. (۱۳۸۹). دیوان حافظ. به کوشش خلیل خطیب رهبر، تهران: ...
  • حقانی زنجانی، حسین. (۱۳۷۹). «پژوهشی در آثار ابن سینا درمورد ...
  • حق شناس، مریم؛ اسپرهم، داود. (۱۳۹۹). «تحلیل خوانش تصویری مولوی ...
  • رئوفی مهر، محمد. (۱۳۸۵). «ترجمه ی قصیده ی عینیه ابن ...
  • سجادی، سیدجعفر. (۱۳۷۳). فرهنگ اصطلاحات و تعبیرات عرفانی. ج۳، تهران: ...
  • سیفی، محسن؛ اسدی پور، علی. (۱۳۹۳). «بررسی تطبیقی مضامین دو ...
  • عطار نیشابوری (۱۳۸۸). منطق الطیر مقدمه و تصحیح محمدرضا شفیعی ...
  • طغیانی، اسحاق. (۱۳۸۱). «غربت شمس». جامعه شناسی کاربردی، دوره ی ...
  • فتح اللهی، علی؛ نظری، علی. (۱۳۸۸). «نمادانگاری قصیده ی عینیه ...
  • قاسمی نراقی، سمیه؛ محقق داماد، سیدمصطفی. (۱۳۸۹). «معنای نبوت نزد ...
  • گرجی، مصطفی؛ نریمانی، احمد. (۱۳۸۹). «بررسی و تحلیل مثنوی طاقدیس ...
  • گوهرین، صادق. (۱۳۶۸). شرح اصطلاحات تصوف. ج۸، تهران: زوار ...
  • مجتبایی، فتح الله. (۱۳۴۱). تاریخ ادبیات ایران از فردوسی تا ...
  • مجلسی، محمدباقر. (۱۳۷۵). بحارالانوار. ج ۶۹، تهران: اسلامیه ...
  • میری، سیدعباس. (۱۳۸۰). «نگاهی به آثار علمی فرهنگی ملااحمد نراقی ...
  • نراقی، احمد. (۱۳۹۰). مثنوی طاقدیس. تصحیح علی افراسیابی، تهران: ...
  • نمایش کامل مراجع