بازتاب معطرات در آثار شیخ احمد جامی

بشر از قدیم الایام بر طبق ذات و سرشت خویش دلبستگی روحی و درونی خاصی با معطرات داشته و همواره مشام جان دل خود را با معطرات نوازش داده است، بهره مندی از معطرات و اهمیت و ارزش گل ها و دیگر معطرات از زمان های کهن بر همه ی مردم آشکار بوده است و رد پای معطرات در تمام آداب و رسوم فرهنگ ها بر جای مانده است. امروزه نیز این خوش بوها و معطرات حاصل از برخی فراورده ها که خود معطرات انواعی بر آن است، در بسیاری از جشن ها و اعیاد در زندگی انسان های عصر معاصر هم کاربرد دارد. از شاخه های پربار و برگی که ریاحین و معطرات در آن جلوه گری خاصی همیشه داشته است، شاخه ی شعر و ادب پارسی و بازتاب آن در بین شعرا و عرفای این باغ پر ثمر است. شاعران و نویسندگان عارف به طبع و ذوق و لطیف خود از به کارگیری معطرات با شگردهای خاص، کاربردهای دقیق و ویژه ای آفریده اند. احمد جامی ازجمله نویسندگانی است که بسامد واژگانی و کاربردی معطرات و گیاهان خوش رایحه را در آثار منثور به نسبت چشمگیر است و این کاربرد احد جامی با دیانت وی و احادیث نبوی برای استحباب تعطیر و استعمال آن بویژه در مراسم مذهبی در پیوند است در این مقاله این کارکردها و استفاده های وی از معطرات و نوع بهره گیری و موارد مرتبط با آن را مورد بررسی قرار می دهیم و به بیان نمونه هایی از ارتباط این معطرات، با فضای عرفانی آثار منثور این عارف بزرگ قرن پنجم و ششم خواهیم پرداخت.

Keywords:

معطرات , نثرعرفانی , آداب تصوف , شیخ احمد جامی