بررسی روابط ساختاری سیستم های مغزی – رفتاری ، افسردگی و مشکلات تنظیم هیجانی با ولع مصرف در مصرف کنندگان مواد افیونی (۱۳۹۸-۱۳۹۶)

دشواری ها و مسائل مرتبط با گرایش افراد به استفاده از مواد مخدر، نه تنها در کشورهای پیشرفته، بلکه در کشورهای درحال توسعه نیز توجه بسیاری را نیز به خود جلب نموده است. امروزه مساله وابستگی به مواد به صورت یک مشکل جهانی در آمده و آمارهای منتشره حاکی از افزایش فزاینده مصرف مواد در سطح جهانی است. از میان عوامل موثر در سوء مصرف مواد، ولع مصرف مواد نقش مهم تری در پدیده بازگشت و حفظ موقعیت سوء مصرف و وابستگی به مواد دارد. هدف از این پژوهش بررسی روابط ساختاری سیستم های مغزی–رفتاری ، افسردگی و مشکلات تنظیم هیجانی با ولع مصرف در مصرف کنندگان مواد افیونی بوده است.این پژوهش بین سال های ۱۳۹۸-۱۳۹۶ بر روی ۴۰ مرد معتاد در شهر تهران انجام شد. معتادان از مراکز نگهداری تحت پوشش سازمان بهزیستی استان تهران به روش خوشه ای از مناطق ۲۲ گانه ، مناطق (۲ ، ۷ ، ۱۴ و ۱۹ ) منتخب و بیماران از مراکز واجد شرایط به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی مورد آزمایش قرارگرفتند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های سیستم های مغزی – رفتاری(کارور و وایت)، افسردگی (بک) و مشکلات تنظیم هیجانی و ولع مصرف مواد (صالحی و همکاران) استفاده شد و داده های آماری در بخش توصیفی تحلیل شدند. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد بین ولع مصرف مواد مخدر با سیستم بازداری رفتاری، افسردگی و مشکلات تنظیم هیجانی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد ، بین ولع مصرف مواد مخدر با سیستم فعال سازی رفتاری رابطه منفی و معناداری وجود دارد. تحلیل روابط ساختاری نشان داد که ضرایب استاندارد مسیر مشکلات تنظیم هیجان، با ولع مصرف و مسیر مشکلات تنظیم هیجان، با افسردگی و مسیر افسردگی، به ولع مصرف در سطح آماری ۰/۰۱>p معنادار است و مسیرهای غیر مستقیم سیستم های مغزی–رفتاری به ولع مصرف از طریق مشکلات تنظیم هیجانی و افسردگی معنادار بوده است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که در درمان سوء مصرف مواد افیونی، برای پیشگیری از بازگشت به مصرف مواد و پیشگیری از ولع مصرف مواد، متغیرهای عاطفی و هیجانی (افسردگی و مشکلات تنظیم هیجانی) موثر می باشد.

Keywords:

سیستم های مغزی–رفتاری , افسردگی , مشکلات تنظیم هیجانی , ولع مصرف , مصرف کنندگان , مواد افیونی