بازنمایی خروج امریکا از برجام در روزنامه های ایران: تحلیل گفتمان انتقادی اخبار روزنامه های کیهان، رسالت، شرق، و اعتماد

خروج ایالات متحده امریکا از برجام از جمله موضوعاتی است که طی سال های اخیر در صدر اخبار رسانه ها، به ویژه مطبوعات، قرار گرفته است. پژوهش پیش رو کوششی است در دستیابی به نحوه بازنمایی خروج امریکا از برجام در اخبار مطبوعات ایرانی (کیهان، رسالت، شرق و اعتماد) که با روش تحلیل گفتمان انتقادی انجام شده و مبتنی بر نظریه های گفتمان، چارچوب سازی، و بازنمایی است. یافته های پژوهش گویای آن است که گفتمان مسلط در طیف روزنامه های اصلاح طلب در قالب «گفتمان تعامل» قابل شناسایی بوده است و این روزنامه ها بر لزوم همکاری با اتحادیه اروپا، پایبندی ایران به تعهدات برجامی، چندجانبه گرایی و دستورکارهای دیپلماتیک متعدد در مورد کشورها تاکید کرده اند. این طیف از روزنامه ها با استنادهای گوناگون به تعهد ایران به برجام و رعایت آن پرداخته اند و در مقابل از بدعهدی و نقض یک سویه برجام توسط امریکا سخن گفته اند. از سوی دیگر، گفتمان غالب در متون روزنامه های اصولگرا «گفتمان مقاومت» است که با طرح دال هایی همچون نگاه به ظرفیت های داخلی، لزوم اقدام متقابل در برابر امریکا و ایستادگی در مقابل دشمن، درصددند که این رخداد را متناسب با سیاست های رسانه ای خود بازنمایی کنند. این طیف رسانه ای با برجسته کردن وجوه منفی دیگری و اشارات تاریخی راجع به بدعهدی و دشمنی امریکا با ایران و تاکید بر مذموم بودن اعتماد به امریکا و نهایتا برجسته سازی نقاط مثبت خود در جایگاه نظام جمهوری اسلامی و ملت ایران، در پی بازنمایی ایده مقاومت برای مخاطب اند.

Keywords:

تحلیل گفتمان انتقادی , بازنمایی , چارچوب بندی , برجام , روزنامه