نقش آهن بر بقا و تکثیر سلول های بدخیم لنفوبلاستیک و مکانیسم آن

زمینه و هدف: یکی از عوارض رایج شیمی درمانی کم خونی است که به منظور رفع این مشکل، تزریق گلبول های قرمز به دفعات زیاد، در حین درمان، انجام شده و این مسئله باعث ایجاد گران باری آهن می شود. با توجه به تایید ارتباط افزایش ذخایر آهن در مغز استخوان و پاسخ نامطلوب به درمان در مطالعه قبلی، در پژوهش حاضر تاثیر آهن بر تکثیر رده های سلولی لنفوبلاستیک حاد (Acute Lymphoblastic Leukemia :ALL) و مکانیسم آن مورد بررسی قرار گرفته است. روش بررسی: رده های سلولی Nalm۶ و  CCRF-CEMبه ترتیب به عنوان نماینده ایمنوفنوتیپ های B-ALL وT-ALL انتخاب شده و با غلظت های مختلف هولوترنسفرین             (۱۲۰-۱ میکرومولار) و فریک آمونیوم سیترات (۲۵۰۰۰-۴۰۰ میکرومولار) تیمار شدند. ورود آهن به داخل سلول با آزمون AAS (Atomic Absorption Spectroscopy) تایید شد. تکثیر سلولی و سطح رادیکال های آزاد داخل سلولی (ROS: Reactive Oxygen Species) به ترتیب با استفاده از دو روش MTT و فلوسیتومتری ارزیابی شدند. تجزیه و تحلیل های آماری با نرم افزار GraphPad Prism و به کارگیری آزمون یک طرفه ی ANOVA  انجام شد. یافته ها: هولوترنسفرین تاثیر قابل ملاحظه ای بر تکثیر سلولی نداشت. با این حال فریک آمونیوم سیترات (FAC) میزان تکثیر هردو رده ی سلولی ALL را تا بیش از ۵۰ درصد افزایش داد.  شواهد نشان داد آهن سبب القای ROS داخل سلولی می شود؛ به طوری که FAC (ferric ammonium citrate) در غلظت ۴۰۰ میکرومولار سبب القای بیش از ۵۰ درصدی میزان ROS شد (۳۶/۶±۲۷/۱۵۵ درصد در مقابل ۱۰۰ درصد، ۰۰۱/۰< P). نتیجه گیری: آهن می تواند از طریق القای ROS و تقویت تکثیر سلول های لوسمیک، حامی این سلول های سرطانی باشد؛ بنابراین پژوهش حاضر، پیشنهاد می دهد که بایستی حجم خون تزریقی در مبتلایان به ALL به حداقل ممکن کاهش یابد تا از گران باری آهن جلوگیری شود.

Keywords:

Iron , acute lymphoblastic leukemia , treatment outcome , Reactive Oxygen Species , آهن , سرطان خون لنفوبلاستی حاد , بازده درمان , گونه های فعال اکسیژن