بررسی زمینه های جابه جایی کلان جنگهای فراگیر در خاورمیانه

جغرافیای جنگ در خاورمیانه میان ۶۴ ساله ی ۱۹۴۸ تا ۲۰۱۱ دگرگون شده است. در ۳۲ ساله ی ۱۹۴۸ تا ۱۹۸۰، جنگ های خاورمیانه پیرامون اسراییل متمرکز بود. در این سال ها جنگ های چهارگانه ی ۱۹۴۸ ، ۱۹۵۶، ۱۹۶۷ و ۱۹۷۳ به باختر خاورمیانه که در برگیرنده ی اسراییل، سوریه، اردن، مصر و لبنان است، چشم اندازی بحرانی و جنگی داده بود. ولی از ۱۹۷۹ و در پی پیمان کمپ دیوید، فضای پیرامونی اسراییل طی روندی پرشتاب، آرام و آرام تر شد؛ ازآن پس تاکنون، خلیج فارس با تجربه ی چهارجنگ فراگیر به میدان جنگ خاورمیانه و چه بسا گیتی تبدیل شده است. جنگ ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۸ عراق علیه ایران، حمله اوت ۱۹۹۰ عراق به کویت، آفند گسترده ۱۹۹۱ ایالات متحده و هم پیمانانش به عراق و جنگ مارس ۲۰۰۳ ایالات متحده و بریتانیا به عراق، فضای پیرامونی این پهنه ی کوچک دریایی را بحرانی کرده است. این پژوهش با دست یازی به اکولوژی سیاسی که رهیافتی نوین در ادبیات میان رشتهای میباشد، کوشیده است تا علل کشیده شدن جنگ به خلیج فارس را از این دیدگاه مورد آزمایش قرار دهد.

Keywords:

جغرافیای جنگ , خاورمیانه , اکولوژی سیاسی , سرمایهداری جنگ , نفت خام