توان زیستی (Vitality)، معیار طلایی در طب کل نگر و پیشنهاد کاربرد این معیار برای بازشناسی درمانهای حقیقی از شبه درمانهایی مانند فرادرمانی (Faradarmani)

بسیاری از مکاتب و روشهای پیشگیرانه-درمانی مطرح در طب موسوم به مکمل و جایگزین در اصل خود عملا مدعی بینش و رویکرد کل نگرانه Holistic می باشند؛ از این جمله اند: طب سنتی ایران، طب سنتی هند یا آیرودا، طب سنتی چین و طب سوزنی، همیوپاتی و غیره. ارزیابی کارآمدی برخی اقدامات و درمان های مورد نظر در مکاتب و روش های مزبور با چالش های جدی روبرو بوده و در موارد زیادی قضاوت هایی نادرست را در پی داشته است. مکاتب و روش های مدعی کل-نگری چه بسا به درستی آزموده نمی شوند، نه فقط به سبب وجود بعضی تنگ نظری ها و تعصبات در پاره ای مخالفان و یا موافقان و منافع مادی و یا معنوی مربوط، بلکه همچنین به دلیل "رویکرد نامناسب آزمون های مورد استفاده و معیارهای مورد توجه در آن آزمون ها". -طبعا یک مکتب و روش مدعی کل-نگری را نمیتوان با شیوه ها و معیارهای جزءنگرانه به درستی آزمود. برخی تغییرات در این یا آن نشانه و اختلال محدود، که گاه نیز در طب رایج از آن اختلال به عنوان یک بیماری یاد می شود، آن هم در مدت زمان محدود انجام یک مطالعه را نمی توان دلیل درستی یا نادرستی ادعای شفا در مکاتب و روش های مدعی کل نگری قلمداد کرد. چه این که در جریان درمانهای کل-نگرانه پاره ای نوسانات در چارچوب آنچه بیرون-ریزی و از این قبیل خوانده می شوند نیز اموری قابل انتظارند. اینها از مهمترین دلایل نتایج گاه ضد و نقیض در مطالعات انجام شده در باره میزان کارآمدی مکاتب و روشهای کل-نگر در علاج بیماریها و گاه غیرعلمی تلقی شدن آنها بوده اند. در "اینجا بر لزوم سنجش شاخص های توان زیستی یا توان حیاتی Vitality، به معنای میزان تحقق قابلیت های بالقوه زیستی ، به مثابه یگانه محک و معیار متناسب و دارای روایی Validity لازم برای تشخیص میزان درستی ادعاهای درمان حقیقی یا همان شفا Healing در مکاتب و روش های مدعی کل-نگری" تاکید شده است. - همچنین برای نمونه، پیشنهاد استفاده از معیار توان زیستی و شاخص های کل-نگرانه به جای شاخص های جزءنگرانه در آزمودن ادعای شفادهی در آنچه "فرادرمانی" Faradarmani، در چارچوب موسوم به عرفان حلقه Erfan Halgheh، خوانده شده و در واقع "نوعی شبه درمان یا درمان کاذب Pseudo-medicine با ادعای کل-نگری" میباشد در چارچوب انجام آزمایشاتی ساده و کم هزینه بر روی مدلهای حیوانی مطرح گشته است.

Keywords:

طب کل نگر Holistic Medicine , طب تلفیقی Integrative Medicine , طب مکمل و جایگزین Complementary and Alternative Medicine , فرادرمانی Faradarmani , عرفان حلقه Erfan Halgheh , پزشکی کاذب Pseudo-medicine Pseudomedicine , انرژی پزشکی Energy Medicine , انرژی درمانی Energy Healing , علم کاذب شبه علم Pseudo-science Pseudoscience , توان زیستی توان حیاتی Vitality , معیار طلایی Golden Criterion , شفا Healing , شای SHY , ریکی Reiki , سلامت و علوم پزشکی Health and Medical Sciences