تحلیل شخصیت، رفتار و اقدامات مسعودمیرزا ظل السلطان براساس نظریه عقده حقارت آدلر

مسعود میرزا ظل السلطان سال ها بر ایالات و شهرهای مرکزی و جنوبی ایران حکومت کرد و بیش از ۳۴ سال نیز حاکم مستقل شهر اصفهان بود. او با وجود اینکه بزرگ ترین پسر ناصرالدین شاه قاجار بود اما بدان علت که مادرش شاهزاده نبود و تبار قاجاری نداشت، از ولایت عهدی و سلطنت آینده قاجار محروم شد. به همین دلیل شخصیت و رفتاری متفاوت از دیگر شاهزادگان و مقامات در او شکل گرفت. خودشیفتگی و بدگمانی مفرط، زیاده روی در کسب قدرت و ثروت، قساوت قلب و بی رحمی نسبت به انسان ها و حیوانات، کینه و حسادت نسبت به برادران، افراط در محو برتری دیگران، تخریب بناها و باغ های تاریخی عصر صفوی، و شبیه سازی مدل سلطنت در شهر اصفهان از جمله اعمال و رفتار این شاهزاده بوده است. در این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی و با کاربست نظریه عقده حقارت آلفرد آدلر، علل و عواملی که موجب چنین شخصیت رفتاری با استفاده از منابع اصلی تاریخ دوره قاجار و با طرح این سوالات بررسی و تحلیل می شود: آیا چنین رفتارها و اقداماتی از جانب ظل السلطان به علت عقده حقارت وی ناشی از نرسیدن به ولایت عهدی و تخت سلطنت، انجام شده است؟ آیا وی به خاطر برخورداری از عقده برتری جویی بر دیگران به چنین اعمال و رفتاری دست یازیده است؟ یافته های این پژوهش نشان می دهد که محروم شدن ظل السلطان از ولایت عهدی و تخت سلطنت به علت اینکه مادرش نسب والای قاجاری نداشت، باعث شد تا وی دچار عقده حقارت و به دنبال آن عقده برتری جویی گردیده و به خاطر داشتن همین کمبود، به چنین اعمال و رفتار افراطی مبادرت ورزیده است.

Keywords:

مسعود میرزا ظل السلطان , دوره قاجار , تحلیل شخصیت , عقده حقارت , نظریه آدلر