بررسی تطبیقی تعریف انسان در مکتب اسلام از دیدگاه شهید مطهری و مکتب اگزیستانسیالیسم بر مبنای اندیشه ژان پل سارتر

هدف: این نوشتار بر آن است ضمن تحلیل تعریف انسان از دیدگاه ژان پل سارتر و استاد مطهری به مقایسه اندیشه های دو متفکر بپردازد. روش: اطلاعات این پژوهش بنیادی به روش کتابخانه ای گردآوری و به شیوه توصیفی- تحلیلی پردازش شده است. یافته ها: ژان پل سارتر ضمن مخالفت با تعریف سنتی از انسان، با نگرشی متمایز به هستی انسان نسبت به موجودات دیگر با بنیان نهادن اصل تقدم وجود بر ماهیت، طبیعت کلی و ازلی برای انسان را نفی و آن را موجودی «در حال شدن» معرفی می کند. استاد مطهری انسان را موجودی دو بعدی و واجد سرشت و فطرت الهی تعریف می کند که قانون خلقت در پرتو آزادی و اختیار، قلم ترسیم سرنوشت را به دست خود او داده است. موجودی بالقوه که حضیض حیوانیت و تعالی انسانیت دو سوی ماهیت بالفعل او را تشکیل می دهد و دسترسی به هر یک مرهون تصمیماتی است که فرد اتخاذ می کند. در اثنای تحلیل دو رویکرد به نظر می رسد با وجود اشتراکاتی بین دو دیدگاه وجوه تمایز عدیده ای مشهود است. نتیجه: تعریف اگزیستانسیالیسمی سارتر به اومانیسم و در بعد دنیوی می انجامد، لیکن آنچه استاد مطهری با تکیه بر آموزه های وحیانی ارائه می دهد، دربردارنده تمام ابعاد وجودی انسان است.

Keywords:

مطهری , سارتر , تعریف انسان , انسان شناسی