بررسی نقش و جایگاه علم در احیای تمدن اسلامی از منظر نهج البلاغه

فلسفه علم آموزی یکی از مهم ترین هدف های عالی پیامبران بوده است. تا انسان به کمال و هدف خلقت نایل شود. فلاسفه و دانشمندان حتی پیروان مکاتب مادی و الحادی با روش و بینش خویش از فلسفه علم آموزی سخن گفته اند. تربیت به معانی رشد دادن و رفع موانع جهت شکوفایی استعدادها به سوی کمال است. تعلیم بدون تربیت موجب سقوط انسان خواهد شد. با نگاهی به گذشته بشر مقطعی از تاریخ را نمی توان یافت که خالی از این دو عنصر مهم باشد؛ پیشینه چین، هند، ایران، اروپا و ... شاهد صدق این ادعا است. قرآن کریم سند مدون فلسفه علم آموزی است. معلمان و هنرمندان بافضیلت، بر حسب دو روش مذکور، به دو گروه تقسیم میشوند: یک دسته افراد مطیع را تعلیم و تمرین میدهند و دسته دیگر به افراد نافرمان میآموزند. همچنین باید آنچه را تعلیم آن برای همه امت ضروری است و آنچه را تنها باید به گروه خاصی از مردم مدینه یاد داد، بشناسد. اینگونه تمایزها باید به مدد تخیل، که شخص را به کسب فضایل نظری قادر میسازد، صورت گیرد. همه انسانها دارای یک فطرت مشترکند. عدهای استعداد خاصی را بیشتر دارند و عدهای کمتر. فطرتها گاهی تحت تعلیم واقع میشوند و گاهی نمیشوند.

Keywords:

علم , تمدن , تعلیم , اسلام , دین .